جراحی های اصلاح عیوب انکساری چشم

تاریخ آخرین آپدیت: 14ام اسفند 1402

عیوب انکساری به زبان ساده

وقتی بیان می شود که شما دارای عیوب انکساری هستید، به این معنی است که برای داشتن دید واضح و بی نقص، نیاز به استفاده از عینک دارید.

عیوب انکساری شامل 4 دسته هستند:

1. دوربینی یا هایپروپی
2. نزدیک بینی یا میوپی
3. آستیگماتیسم
4. پیرچشمی

در همین ابتدا این نوید را به شما می دهیم که تقریبا برای تمام عیوب انکساری چشم، روش هایی برای خلاص شدن از عینک وجود دارد. منظور از خلاص شدن، استفاده از لنز های تماسی پر ریسک و موقتی نیست. بلکه منظور جراحی برداشتن دائمی عینک می باشد که برای تمام زندگی دید واضح و بی نقصی برایتان به ارمغان می آورد.

تاریخچه جذاب

جراحی اصلاح عیوب انکساری تاریخچه ی بسیار جذابی دارد. در حقیقت این جراحی به صورت تصادفی و غافلگیرکننده، کشف شد. یک جراح چشم برجسته ی روسی به نام دکتر سویاتوسلاو فیودوروف، این جراحی را به صورت اتفاقی کشف نمود. به این صورت که یکی از بیماران ایشان که به شدت نزدیک بین بود، دچار یک حادثه ی رانندگی شد. در جریان این تصادف، خرده های شیشه در چشم پسر گیر کرده و قرنیه ی چشمش دچار خراش شده بود. در حقیقت یک برش از قرنیه تراشیده شده بود.

مدتی پس از این حادثه، پسر متوجه بهبودی چشمگیری در سطح بینایی خود شد. دکتر فئودوروف پس از معاینه و بررسی چشم های کودک، متوجه شد که برش های کوچک ایجاد شده توسط شیشه، قرنیه را اصلاح نموده و نزدیک بینی کودک را برطرف کرده اند. دکتر شیفته ی این کشف خارق العاده شد و به مطالعه و تحقیق در این زمینه پرداخت. سرانجام لیزیک ایجاد گشت و تحولی عظیم در علم چشم پزشکی بوجود آورد.

جراحی اصلاح عیوب انکساری برای اولین بار در سال 1974 صورت پذیرفت. این جراحی در ابتدا توسط چاقوی جراحی انجام می گرفت. امروزه با پیشرفت علم روش های جراحی کاملا لیزری ایجاد شده اند که نتایج بی نقص و شگفت انگیزی به همراه دارند. جدیدترین روش های اصلاح عیوب انکساری، فمتولیزیک و فمتواسمایل هستند.

اصلاح عیوب انکساری به زبان ساده

چشم شامل بخش های مختلفی است که وظایف متفاوتی دارند. برخی از این بخش ها محیط های انکساری هستند و مشکلات انکساری در نتیجه ی اختلال در عملکرد آنها ایجاد می گردند.

محیط های انکساری چشم شامل موارد زیر هستند

• قرنیه
• عدسی
• مایع زجاجیه
• مایع زلالیه

بیشترین قدرت انکساری چشم توسط قرنیه و پس از آن توسط عدسی، ایجاد می گردد. بنابراین اعمال جراحی اصلاح عیوب انکساری معمولا درقسمت قرنیه و عدسی انجام می گیرند. به زبان ساده، در صورت وجود مشکلات انکساری، باید با اصلاح قرنیه یا عدسی چشم، مشکلات دوربینی، نزدیک بینی، آستیگماتیسم و پیرچشمی را برطرف نماییم. در این صورت دید فرد، کامل و بی نقص می گردد.

انواع روش های اصلاح عیوب انکساری

عملکرد چشم شما، مشابه یک دوربین فیلم برداری می باشد. در افراد عینکی تنظیمات این دوربین دچار اختلال شده و وظیفه ی جراح، بهبود دید و رفع نواقص است.

برای اصلاح عیوب انکساری از دو روش کلی استفاده می گردد

1. جراحی های لیزری قرنیه (تغییر انحنای قرنیه یعنی اولین لنز جلوی چشم)
2. جراحی های تعبیه ی لنز یا عدسی داخل چشمی (لنز های فاکیک داخل چشمی) مانند جراحی کاشت لنز داخل چشمی ICL

عمل های لیزری چشم برای برداشتن عینک

جراحی های لیزری چشم با تغییر شکل و انحنای قرنیه، مشکلات انکساری شما را در کوتاه ترین زمان ممکن برطرف می نمایند.

این جراحی ها شامل موارد زیر می باشند:

• لیزیک
• لازک
• پی آرکی
• ترانس پی آرکی
• فمتولیزیک
• فمتواسمایل
• سوپراکور

معرفی کامل جراحی های لیزری قرنیه

جراحی های لیزری قرنیه از نظر نحوه ی عملکرد و سرعت بهبودی، به دو دسته ی زیر تقسیم می شوند:

1- جراحی هایی که در سطح قرنیه انجام می شوند

در این روش ها پوسته ی سطحی و قابل ترمیم قرنیه به روش های مختلف کنار زده می شود. سپس با استفاده از لیزر اگزایمر، شماره چشم اصلاح می گردد. در انتها یک لنز پانسمان به صورت موقتی (معمولا 3 روز) روی قرنیه قرار داده می شود.

در نهایت ترمیم قرنیه ظرف مدت سه روز صورت گرفته و دید شما پس از چند هفته کامل می گردد.

این جراحی ها شامل سه مورد زیر می باشند:

• لازک: بلند کردن پوسته ی سطحی قرنیه به کمک داروهای خاص
• PRK: بلند کردن پوسته ی سطحی قرنیه به طریق مکانیکی
• TRANSPRK: بلند کردن پوسته ی سطحی قرنیه به کمک لیزر

2- جراحی هایی که در قسمت عمقی تر قرنیه انجام می پذیرند.

این جراحی ها، پیشرفته ترین و به روزترین روش برداشتن عینک به حساب می آیند. در این دسته برخلاف دسته ی اول، به جای یک لیزر (لیزر اگزایمر) از دو لیزر (لیزر اگزایمر و لیزر فمتوسکند) به صورت توامان استفاده می‌گردد. یعنی لایه ی اولیه ی قرنیه به وسیله ی لیزر فوق دقیق فمتوسکند، جدا می گردد و سپس مرحله ی دوم با استفاده از لیزر اگزایمرصورت می پذیرد. در نهایت قرنیه پس از حدود 6 ساعت به حالت طبیعی خود بازگشته و دید شما پس از 6 الی 12 ساعت کامل می گردد.

این جراحی ها شامل دو مورد می باشند:

• فمتولیزیک: برای کسب اطلاعات بسیار جامع در زمینه ی فمتولیزیک، شما را به مطالعه ی مقاله ی اختصاصی فمتولیزیک دعوت می نماییم.
• سوپراکور: جهت کسب اطلاعات در این زمینه به مقاله ی تخصصی سوپراکور رجوع نمایید.
• فمتواسمایل: این روش برای شماره چشم های بالا کاربرد دارد. در روش اسمایل، روی قرنیه یک برش لیزری ایجاد می شود و با لیزر، لنتیکول نازکی تهیه و برداشته می شود.

مزایای عمل فمتولیزیک، سوپراکور و اسمایل نسبت به لازک و PRK

این دسته (فمتولیزیک، سوپراکور و اسمایل) نسبت به دسته ی اول مزایای بسیاری دارند که مهمترین آنها شامل موارد زیر است:

• به صورت کاملا لیزری انجام میگیرند و احتمال خطای انسانی در نحوه ی برش وجود ندارد.
• پیشرفته ترین و بی نقص ترین روش برداشتن عینک می باشند.
• بهبودی و اصلاح دید پس از جراحی بسیار سریع تر صورت می گیرد ( 6 الی 12 ساعت در برابر چند هفته).
• احتمال وجود درد، ناراحتی و عوارض پس از این جراحی ها بسیار نادر می باشد.

معایب عمل فمتولیزیک، سوپراکور و اسمایل نسبت به لازک و PRK

از جمله معایب دسته ی دوم (فمتولیزیک، سوپراکور و اسمایل) نسبت به دسته ی اول (لازک، پی آرکی و ترنس پی آرکی) هم می توان به هزینه ی بالاتر جراحی های دسته ی دوم اشاره نمود. این هزینه ی بیشتر غالبا به دلیل استفاده از تجهیزات مصرفی بیشتر (اضافه شدن لیزر فمتوسکند) می باشد. لازم به ذکر است که در گذشته برای اصلاح عیوب انکساری، عمل لیزیک بوسیله ی چاقوهای ظریفی به نام میکروکراتوم انجام می شده است. این روش دستی امروزه به دلیل وجود لیزر بسیار دقیق فمتوسکند، منسوخ شده و کاربردی ندارد. به همین علت در دسته بندی جراحی های لیزری قرنیه، به لیزیک اشاره نشده است.

بهترین روش اصلاح عیوب انکساری

اگر شرایط چشم شما برای جراحی های لیزری مناسب باشد، با توجه به کوتاه بودن زمان اعمال لیزری(1 الی 5 دقیقه) و موجود بودن بهترین و به روزترین دستگاه های لیزر، بهترین انتخاب، جراحی های لیزری اصلاح عیوب انکساری هستند. در صورتی که شرایط انجام هیچ یک از اعمال لیزری قرنیه را نداشته باشید، دکتر چشم احتمالا به شما پیشنهاد کاشت لنز داخل چشمی دائمی ICL یا CLE را می دهد.

انتخاب بهترین روش عمل چشم برای برداشتن عینک

بهترین روش عمل چشم برای برداشتن عینک، در افراد مختلف متفاوت می باشد. انتخاب بهترین روش عمل چشم برای برداشتن عینک بر حسب موارد زیر توسط جراح چشم صورت می گیرد:

• سن
• شماره عینک یا همان نمره چشم شما
• ضخامت قرنیه
• ساختار کره ی چشم
• معاینات و عکس های مربوطه (در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به مقاله ی فمتولیزیک مراجعه نمایید.)

بنابراین، ابتدا باید به مطب یک جراح چشم که فوق تخصص قرنیه می باشد، مراجعه فرمایید. توصیه می کنیم از یک هفته قبل از مراجعه به مطب پزشک، استفاده از لنز های تماسی را متوقف نمایید. زیرا در این شرایط معاینات و تصویربرداری ها با دقت بالا انجام می گیرند. در نهایت متخصص قرنیه پس از بررسی معاینات، تصاویر و شرایط شما، بهترین روش عمل چشم برای برداشتن دائمی عینک شما را پیشنهاد می دهد. در برخی موارد، در صورت تمایل بیمار و مساعد بودن شرایط، عمل چشم می تواند در همان روز انجام پذیرد.

کاندیدای مناسب اعمال لازک، پی آرکی و ترنس پی آرکی

معمولا کاندیدای مناسب جراحی های لازک و پی آرکی افرادی هستند که دارای یک یا تعدادی از شرایط زیر هستند:

• تمایل دارند هزینه ی کمتری (نسبت به فمتولیزیک و اسمایل) بپردازند.
• ضخامت قرنیه ی کمی دارند.
• شماره چشم آن ها کم است.

کاندیدای مناسب اعمال فمتولیزیک و فمتواسمایل

معمولا کاندیدای مناسب جراحی های فمتولیزیک و فمتواسمایل افرادی هستند که دارای شرایط زیر باشند:

• قرنیه آنها ضخامت کافی داشته باشد.
• شماره چشم آنها بالا باشد.
• دارای آستیگماتیسم باشند.
• دوربینی داشته باشند.
• تمایل به بهبود سریع (6 الی 12 ساعته) دارند.
• توانایی پرداخت هزینه ی بیشتر (به دلیل استفاده از دو دستگاه لیزر به جای یک دستگاه) را دارند.

کاندیدای مناسب عمل سوپراکور

• افرادی که پیرچشمی دارند و سن آنها بالای 45 سال است.
• افرادی که در معاینه دید دور آنها هم عیب انکساری و بخصوص از نوع دوربینی وجود داشته باشد.
• افرادی که خشکی چشم شدید و آب مروارید قابل توجه نداشته باشند.
• افرادی که از استفاده از عینک مطالعه خسته شده اند و تمایل جدی به رفع پیرچشمی دارند.

لازم به ذکر است که پیچیدگی اعمال فمتو لیزیک و فمتو اسمایل بیشتر از سایر عمل های لیزری قرنیه می باشد. بنابراین برای انجام این عمل ها حتما به یک جراح فوق تخصص قرنیه باتجربه مراجعه نمایید.

کاندیدای مناسب جراحی های تعبیه لنز داخل چشمی

در برخی افراد، انجام هیچ یک از جراحی های لیزری قرنیه به صلاح نیست. در این موارد برای اصلاح عیوب انکساری روش های جراحی غیر لیزری پیشنهاد می شوند. کاندیدای مناسب جراحی های تعبیه لنز داخل چشمی معمولا دارای حداقل یکی از مشخصات زیر می باشند:

• نازکی بیش از حد قرنیه
• دارا بودن قوز قرنیه
• دارای شماره چشم بسیار بالا

در این موارد معمولا:

• اگر سن بیمار کمتر از 50 سال باشد: از لنز های فاکیک داخل چشمی استفاده می شود.
• اگر سن بیمار بیشتر از 50 سال باشد: از تعویض عدسی خود بیمار با لنز مناسب استفاده می کنیم (Clear Lens Extraction).

سوپراکور چیست؟

سوپراکور (SUPRACOR) یک روش جراحی است که برای اصلاح پیرچشمی استفاده می گردد. این روش معمولا به همراه فمتولیزیک و به عنوان لیزر همزمان انجام می شود. طول این عمل 15 دقیقه می باشد و بهبود پس از آن، در عرض 6 ساعت صورت می گیرد. این روش برای افراد بین 45 تا 55 سال و کسانی که برای دید دور هم از عینک های مثبت استفاده می نمایند، بسیار مناسب می باشد.

مراقبت های قبل و بعد از جراحی های لیزری برداشتن عینک

مراقبت های قبل و بعد از جراحی های برداشتن عینک تقریبا مشابه یکدیگر است. برای مطالعه و کسب اطلاعات در این مورد شما را به مطالعه ی قسمت مراقبت ها در دو مقاله ی لیزیک و فمتولیزیک ارجاع می دهیم.

توصیه هایی برای شما عزیزان

لطفا در جهت انتخاب صحیح و داشتن یک جراحی موفقیت آمیز، به موارد زیر دقت نمایید:

مراجعه به متخصص چشم

• حتما قبل از انجام عمل از یک متخصص چشم با تجربه در زمینه ی جراحی های برداشتن عینک مشاوره بگیرید.
• توجه داشته باشید که پزشک شما حتما متخصص قرنیه و سگمان قدامی باشد.

یک مثال ساده برای درک بهتر این موضوع خالی از لطف نیست. به عنوان نمونه عمل بینی را هم متخصصین پلاستیک و زیبایی انجام میدهند و هم متخصصین گوش و حلق و بینی (ENT). اما متخصصان گوش و حلق و بینی به طور تخصصی تر در زمینه ی بینی تحصیل و فعالیت داشته اند. معمولا متخصص قرنیه و سگمان قدامی هم از متخصص شبکیه و سگمان خلفی چشم، برای عمل لیزیک ارجح تر است.

انجام مطالعه در خصوص عمل جراحی

• حتما مقاله ی لیزیک را مطالعه فرمایید. با مطالعه ی این مقاله و مقاله ی لیزیک احتمالا هیچ سوالی در زمینه ی جراحی های برداشتن عینک در ذهنتان بی پاسخ نمی ماند. اما در صورت وجود هر گونه ابهام بیشتر، می توانید پرسش خود را در قسمت دیدگاه ها ثبت نمایید. اطمینان داشته باشید به سوالات شما در اسرع وقت پاسخ داده خواهد شد.
• لطفا انتخاب نهایی در زمینه ی مناسب ترین عمل برای چشم خود را به جراح متخصص بسپارید. چرا که بهترین عمل چشم برای برداشتن عینک در افراد مختلف، متفاوت است. البته این در صورتی است که جراح شما تجربه و مهارت کافی برای انجام همه ی عمل ها را داشته باشد. چرا که متاسفانه گاه پزشک به علت موجود نبودن یک دستگاه یا عدم توانایی انجام یک عمل خاص، عمل دیگری را پیشنهاد می نماید. شما می توانید با یک تحقیق ساده و مطالعه ی نظرات بیماران پزشک مربوطه در اینترنت، تا حدود زیادی از انتخاب خود مطمئن شوید.
• در صورتی که انتخاب نهایی نوع عمل و جراح چشم را انجام داده اید، می توانید با مطالعه ی مقاله ی مربوط به آن عمل در سایت ما اطلاعات جامع تری کسب کنید. مثلا اگر جراح عمل فمتولیزیک را برای شما مناسب تر دانسته، علاوه بر مقاله ی لیزیک(که کلی تر است)، مقاله ی تخصصی فمتولیزیک را نیز مطالعه نمایید. چند دقیقه زمان گذاشتن ارزش بازدهی بسیار بالاتر عملتان را دارد.

به عنوان نمونه زمانی که از قبل از عمل اهمیت ثابت نگه داشتن چشمتان در حین جراحی را بدانید، در زمان عمل همکاری لازم را داشته و جراحی موفقیت آمیزی خواهید داشت.

چرا دکتر ماندانا احمدی

• پیشنهاد ما به شما بررسی سوابق و تجربه ی خانم دکتر ماندانا احمدی فوق تخصص پیوند قرنیه، سگمان قدامی و لیزیک می باشد. با یک بررسی ساده به راحتی متوجه خواهید شد که ایشان از بدو ورود این جراحی ها به ایران، جراحی های موفق بی شماری در این زمینه انجام داده اند. دکتر احمدی به صورت تخصصی در زمینه ی لیزیک و فمتولیزیک فعالیت داشته و حتی در ارتباط با این موضوع کتاب نوشته اند. ایشان همچنین در زمینه ی کارگذاری لنزهای فاکیک ICL و آرتیزان (کاشت لنز داخل چشمی) تخصص و تجربه ی طولانی دارند. به علاوه در چند مرکز تخصصی چشم پزشکی مطرح و مجهز به کلیه ی دستگاه های به روز، کلیه ی این جراحی ها را انجام می دهند. بنابراین به راحتی می توانند عمل مناسب برای شما را انتخاب نمایند.

سخن پایانی با شما عزیزان

اغلب افراد دارای مشکلات انکساری (نزدیک بینی، دوربینی، آستیگماتیسم و پیرچشمی) از استفاده ی اجباری از عینک ناراضی هستند. برخی از آنها لنز های تماسی را جایگزین عینک نموده اند. اما لنز های تماسی خطرات بسیار زیادی از جمله عفونت و از دست دادن بینایی را به دنبال دارند. امروزه خوشبختانه با پیشرفت علم، تقریبا برای تمام افراد با انواع عیوب انکساری، راه حل هایی دائمی و ایمن برای اصلاح این مشکلات وجود دارد. امیدواریم مطالعه ی این مقاله اطلاعات مفید و جامعی در این خصوص به شما ارائه کرده باشد. از اینکه تا انتهای مطلب با ما همراه بودید، صمیمانه سپاسگزاریم.

درباره دکتر ماندانا احمدی

من دکتر ماندانا احمدی هستم، دارای فوق تخصص پیوند قرنیه، سگمان قدامی و لیزیک. فارغ التحصیل پزشکی عمومی دانشگاه شهید بهشتی سال ۱۳۷۲ با رتبه ی ممتاز (یک در صد نخبگان) که اکنون پس از 25 سال فعالیت و انجام جراحی های بی شمار در خدمت شما مردم عزیز می باشم.