قطره بیماتوپروست چشمی: درمان مؤثر گلوکوم و افزایش رشد مژه (محلول تجاری سریتا)
آخرین بهروزرسانی: ۲ آبان ۱۴۰۴
قطره بیماتوپروست چشمی یک داروی شناختهشده و مؤثر است که عمدتاً برای کاهش فشار داخل چشم (IOP) در بیماران مبتلا به گلوکوم با زاویه باز و هایپرتنشن چشمی استفاده میشود. علاوه بر این، این قطره به دلیل خاصیت جانبی خود در افزایش رشد، ضخامت و تیرگی مژهها، در موارد خاصی برای بهبود زیبایی مژهها نیز کاربرد دارد. در این مقاله به بررسی جامع قطره ی چشم بیماتوپروست، مکانیسم اثر، موارد مصرف، نحوه استفاده صحیح، عوارض جانبی احتمالی و نکات مهم دیگر میپردازیم.
بیماتوپروست چیست و چگونه عمل میکند؟
بیماتوپروست یک آنالوگ سنتتیک از پروستاگلاندین F2α است. این دارو با افزایش خروج مایع زلالیه از چشم، باعث کاهش فشار داخل چشم میشود. مایع زلالیه، مایعی شفاف است که فضای بین قرنیه و عدسی را پر میکند و نقش مهمی در تغذیه چشم و حفظ فشار مناسب داخل آن دارد. در بیماران مبتلا به گلوکوم، مسیر خروج این مایع مسدود شده یا کارایی لازم را ندارد و این امر منجر به افزایش فشار داخل چشم و آسیب به عصب بینایی میشود. بیماتوپروست با تسهیل جریان خروج این مایع، به کنترل فشار داخل چشم کمک نموده و از پیشرفت آسیب به عصب بینایی جلوگیری میکند.
خداحافظی با عینک در یک روز!
با جدیدترین دستگاههای لیزیک در سال 2025، دیدی شفاف و کامل را تجربه کنید.
دریافت مشاوره رایگانموارد مصرف قطره بیماتوپروست چشمی
اصلیترین موارد مصرف قطره بیماتوپروست چشمی عبارتند از:
- گلوکوم با زاویه باز: شایعترین نوع گلوکوم که در آن زاویه بین عنبیه و قرنیه باز است اما خروج مایع زلالیه با مشکل مواجه میشود.
- هایپرتنشن چشمی: وضعیتی که در آن فشار داخل چشم بالاتر از حد طبیعی است اما هنوز آسیبی به عصب بینایی وارد نشده است. استفاده از بیماتوپروست در این موارد میتواند از بروز گلوکوم جلوگیری کند.
- هیپوتریکوزیس مژه (Hypotrichosis): وضعیتی که در آن مژهها به اندازه کافی رشد نکردهاند یا کمپشت هستند. بیماتوپروست میتواند به افزایش طول، ضخامت و تیرگی مژهها کمک کند. این کاربرد به دلیل عوارض جانبی احتمالی، معمولا تحت نظارت پزشک و با احتیاط صورت میگیرد.
نحوه صحیح استفاده از قطره بیماتوپروست چشمی
استفاده صحیح از قطره چشمی برای اثربخشی حداکثری و به حداقل رساندن عوارض جانبی ضروری است. همیشه طبق دستور پزشک و راهنمای موجود در بستهبندی دارو عمل کنید.
مراحل کلی استفاده به شرح زیر است:
- دستها را بشویید: قبل از هر بار استفاده، دستهای خود را به دقت با آب و صابون بشویید.
- سر را به عقب خم کنید: یا دراز بکشید.
- پلک پایین را به آرامی به سمت پایین بکشید: تا یک پاکت کوچک ایجاد شود.
- قطره را بچکانید: بطری قطره را به آرامی فشار دهید تا یک قطره در پاکت ایجاد شده بریزد. مراقب باشید نوک قطرهچکان با چشم یا هر سطح دیگری تماس پیدا نکند.
- چشم را ببندید: برای چند ثانیه چشم خود را به آرامی ببندید تا دارو به خوبی پخش شود.
- فشار ملایم: میتوانید گوشه داخلی چشم، نزدیک به بینی را برای حدود ۱ تا ۲ دقیقه با انگشت فشار دهید تا از خروج دارو از طریق مجرای اشکی جلوگیری شود.
- یک بار در روز: معمولاً قطره بیماتوپروست یک بار در روز، ترجیحاً عصرها، استفاده میشود. دوز و زمان مصرف دقیق را پزشک تعیین میکند.
نکات مهم:
- اگر از لنزهای تماسی استفاده میکنید، قبل از چکاندن قطره، آنها را از چشم خارج کنید و حداقل ۱۵ دقیقه پس از چکاندن قطره، مجدداً آنها را وارد کنید.
- از تماس نوک قطرهچکان با چشم، پلک یا هر سطح دیگری خودداری کنید تا از آلودگی جلوگیری شود.
- در صورت استفاده از چند نوع قطره چشمی، بین چکاندن هر قطره 2 حداقل ۵ دقیقه فاصله بگذارید.
عوارض جانبی احتمالی قطره بیماتوپروست چشمی
مانند هر داروی دیگری، قطره بیماتوپروست نیز میتواند عوارض جانبی داشته باشد. آگاهی از این عوارض به شما کمک میکند تا در صورت بروز، اقدامات لازم را انجام دهید.
عوارض جانبی شایع قطره بیماتوپروست چشمی عبارتنداز:
- قرمزی و سوزش چشم (هایپرمیا ملتحمه): این عارضه معمولاً خفیف و موقتی است.
- خارش چشم.
- تغییر رنگ عنبیه (رنگینکمان چشم): این عارضه نادر اما جدی است و میتواند منجر به تیرگی دائمی رنگ چشم (معمولاً به سمت قهوهای) شود، به خصوص در چشمهایی با رنگهای مختلط (مثل آبی-قهوهای یا سبز-قهوهای).
- افزایش رشد، تیرگی و ضخامت مژهها: این عارضه که در برخی موارد به عنوان یک مزیت زیباییشناختی مورد استفاده قرار میگیرد، در واقع یک عارضه جانبی است.
- تیرگی پوست اطراف چشم (پلک): به دلیل افزایش ملانین در این ناحیه.
- احساس خشکی چشم.
عوارض جانبی نادر اما جدی:
- تورم ماکولا (ورم بخش مرکزی شبکیه): به خصوص در بیماران مبتلا به آفاکیا (نبود عدسی چشم) یا سودوفاکیا (وجود عدسی مصنوعی) همراه با پارگی کپسول خلفی عدسی.
- عفونت چشم.
- تغییرات بینایی.
در صورت تجربه هرگونه عارضه جانبی شدید یا نگرانکننده، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
تداخلات دارویی و موارد منع مصرف
همیشه پزشک خود را در جریان تمام داروها، مکملها و محصولات گیاهی که مصرف میکنید، قرار دهید تا از بروز تداخلات دارویی جلوگیری شود. بیماتوپروست ممکن است با برخی داروهای دیگر تداخل داشته باشد، به خصوص سایر قطرههای چشمی.
موارد منع مصرف یا احتیاط:
- حساسیت به بیماتوپروست: افرادی که به این ماده یا هر یک از اجزای آن حساسیت دارند، نباید از این دارو استفاده کنند.
- بارداری و شیردهی: مطالعات کافی در مورد ایمنی بیماتوپروست در دوران بارداری و شیردهی وجود ندارد. بنابراین، استفاده از آن در این دوران تنها در صورت لزوم و با تجویز پزشک باید صورت گیرد.
- بیماریهای التهابی چشم: در بیماران با سابقه یووئیت، ایریت یا سایر التهابهای چشمی، استفاده از بیماتوپروست با احتیاط بیشتری صورت میگیرد.
- بیماران با سابقه ادم ماکولا.
پرسشهای متداول درباره قطره بیماتوپروست چشمی
قطره بیماتوپروست چشمی برای چه بیماریهایی تجویز میشود؟
این قطره عمدتاً برای درمان گلوکوم با زاویه باز و هایپرتنشن چشمی تجویز میشود. همچنین در مواردی برای افزایش رشد و ضخامت مژهها نیز کاربرد دارد.
عوارض جانبی اصلی قطره بیماتوپروست چیست؟
شایعترین عوارض جانبی شامل سوزش و قرمزی چشم، خارش، تیرگی پوست اطراف چشم و افزایش رشد و تیرگی مژهها است. تغییر رنگ دائمی عنبیه (قهوهای شدن چشم) نیز از عوارض نادر اما مهم آن است.
آیا قطره بیماتوپروست باعث تغییر رنگ چشم میشود؟
بله، در موارد نادری ممکن است باعث تغییر رنگ عنبیه به سمت قهوهای شود، به خصوص در افرادی که رنگ چشم مخلوط (مانند سبز-قهوهای یا آبی-قهوهای) دارند. این تغییر رنگ معمولاً دائمی است.
هر چند وقت یک بار باید از قطره بیماتوپروست استفاده کرد؟
معمولاً قطره بیماتوپروست یک بار در روز، ترجیحاً عصرها، استفاده میشود. اما دوز و زمان دقیق مصرف را پزشک شما تعیین میکند.
اگر مصرف یک دوز از قطره بیماتوپروست چشم را فراموش کردم، چه باید بکنم؟
به محض یادآوری، دوز فراموش شده را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به زمان دوز بعدی است، دوز فراموش شده را رها کرده و طبق برنامه عادی خود ادامه دهید. هرگز دوز را دو برابر نکنید.
آیا میتوانم از قطره بیماتوپروست برای افزایش رشد مژههایم بدون تجویز پزشک استفاده کنم؟
خیر. با توجه به عوارض جانبی احتمالی، حتی برای مصارف زیباییشناختی (مانند افزایش رشد مژهها) نیز استفاده از این قطره باید حتماً تحت نظارت و تجویز پزشک صورت گیرد.
خداحافظی با عینک در یک روز!
با جدیدترین دستگاههای لیزیک در سال 2025، دیدی شفاف و کامل را تجربه کنید.
دریافت مشاوره رایگاننتیجهگیری
قطره بیماتوپروست چشمی یک داروی بسیار مؤثر در کنترل فشار داخل چشم و پیشگیری از پیشرفت گلوکوم است. آگاهی از نحوه صحیح مصرف، عوارض جانبی و نکات مهم دیگر میتواند به بیماران در استفاده ایمن و مؤثر از این دارو کمک کند. همواره برای هرگونه سؤال یا نگرانی در مورد این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
از همراهی شما عزیزان صمیمانه سپاسگزاریم.
این مقاله توسط دکتر ماندانا احمدی بازبینی و صحت علمی آن تایید گردیده است.
