
قطره توبرامایسین چشمی: راهنمای جامع برای مصرف کنندگان
آخرین بهروزرسانی: ۱۶ مرداد ۱۴۰۴
مقدمه
قطره توبرامایسین چشمی یکی از داروهای آنتی بیوتیکی است که به طور گسترده برای درمان عفونت های باکتریایی سطحی چشم مورد استفاده قرار میگیرد. این قطره با از بین بردن باکتری های عامل عفونت، به تسکین علائمی مانند قرمزی، سوزش، خارش و ترشحات چشمی کمک میکند.
با توجه به بررسی صفر تا صد این قطره خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
قطره توبرامایسین چشمی چیست و چگونه عمل میکند؟
توبرامایسین یک آنتی بیوتیک از خانواده آمینوگلیکوزیدها است. این دسته از آنتی بیوتیک ها با مهار سنتز پروتئین در سلول های باکتریایی، مانع از رشد و تکثیر آنها شده و در نهایت منجر به مرگ باکتری میشوند. قطره توبرامایسین چشمی به صورت موضعی در چشم استفاده میشود تا غلظت بالایی از دارو مستقیماً به محل عفونت برسد و در عین حال، جذب سیستمیک و عوارض جانبی عمومی آن به حداقل برسد. این دارو بر طیف وسیعی از باکتری های گرم مثبت و گرم منفی که میتوانند باعث عفونت های چشمی شوند، موثر است.
موارد مصرف قطره توبرامایسین چشمی
پزشکان معمولاً قطره چشم توبرامایسین را برای درمان عفونت های باکتریایی خارجی چشم و اطراف آن تجویز میکنند. شایعترین این موارد عبارتند از:
- کونژنکتیویت باکتریایی (چشم صورتی): این بیماری التهاب ملتحمه (لایه نازک و شفافی که سطح داخلی پلک ها و سفیدی چشم را میپوشاند) است که توسط باکتری ایجاد میشود و با علائمی مانند قرمزی، تورم، ترشحات چرکی و چسبندگی پلک ها همراه است.
- بلفاریت (التهاب لبه پلک): عفونت باکتریایی لبه پلک ها که میتواند باعث قرمزی، پوسته پوسته شدن، خارش و گاهی ریزش مژه ها شود.
- کراتیت باکتریایی (التهاب قرنیه): عفونت قرنیه که میتواند جدی باشد و در صورت عدم درمان مناسب، منجر به آسیب دائمی به بینایی شود.
- پیشگیری از عفونت پس از جراحی چشم یا آسیب های چشمی: در برخی موارد، پزشک ممکن است برای جلوگیری از بروز عفونت باکتریایی پس از اعمال جراحی یا صدمات چشمی، قطره چشم توبرامایسین را تجویز کند.
توجه به این نکته ضروری است که قطره توبرامایسین فقط بر عفونت های باکتریایی موثر است و تاثیری بر عفونت های ویروسی (مانند تبخال چشمی) یا قارچی چشم ندارد. تشخیص صحیح نوع عفونت توسط پزشک برای انتخاب درمان مناسب حیاتی است.
نحوه صحیح استفاده از قطره توبرامایسین چشمی
استفاده صحیح از قطره توبرامایسین برای دستیابی به بهترین نتیجه درمانی و جلوگیری از آلودگی و عوارض جانبی بسیار مهم است. مراحل زیر را دنبال کنید:
- شستن دست ها: قبل از استفاده از قطره، دست های خود را به خوبی با آب و صابون بشویید.
- آماده سازی قطره: بطری قطره را به آرامی تکان دهید (در صورت توصیه پزشک یا داروساز). از تماس نوک قطره چکان با دست یا هر سطح دیگری خودداری کنید تا از آلودگی آن جلوگیری شود.
- وضعیت بدن: سر خود را کمی به عقب خم کنید یا دراز بکشید. با انگشت اشاره، پلک پایین خود را به آرامی به سمت پایین بکشید تا یک فضای کیسه مانند کوچک ایجاد شود.
- چکاندن قطره: بطری را به صورت وارونه نزدیک چشم خود نگه دارید، اما نوک آن را به چشم، پلک یا مژه ها تماس ندهید. با نگاه کردن به بالا، یک یا دو قطره را در فضای ایجاد شده بین پلک پایین و چشم بچکانید.
- بستن چشم: پس از چکاندن قطره، به آرامی چشمان خود را برای یک تا دو دقیقه ببندید. از پلک زدن شدید یا مالش چشم خودداری کنید.
- فشار ملایم (اختیاری): میتوانید گوشه داخلی چشم (نزدیک به بینی) را به آرامی با انگشت خود برای حدود یک دقیقه فشار دهید. این کار به جلوگیری از خروج سریع دارو از چشم و ورود آن به مجرای اشکی و در نتیجه کاهش جذب سیستمیک کمک میکند.
- تمیز کردن و بستن درپوش: در صورت ریختن قطره اضافی اطراف چشم، آن را با دستمال تمیز پاک کنید. بلافاصله پس از استفاده، درپوش بطری را محکم ببندید.
- شستن مجدد دست ها: پس از اتمام کار، دست های خود را بشویید.
به یاد داشته باشید که در مورد قطرات چشمی، این تعداد دفعات مصرف است که مهم است. وگرنه در هر بار استفاده از قطره، فقط یک یا دو قطره را باید داخل چشم چکاند و مقدار بیش از این در چشم جا نمی شود و به بیرون می ریزد.
دوره درمان با قطره توبرامایسین چشمی معمولاً توسط پزشک تعیین میشود و بسیار مهم است که دوره درمان را کامل کنید، حتی اگر علائم شما زودتر بهبود یابند. قطع زودهنگام دارو میتواند منجر به بازگشت عفونت یا ایجاد مقاومت باکتریایی شود.
عوارض جانبی احتمالی قطره توبرامایسین
مانند همه داروها، قطره چشم توبرامایسین نیز میتواند در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. بیشتر این عوارض موضعی و خفیف هستند و با ادامه درمان یا قطع آن برطرف میشوند. شایعترین عوارض جانبی این قطره عبارتند از:
- سوزش یا گزگز موقت چشم پس از استفاده
- خارش یا قرمزی چشم
- تورم پلک
- تاری دید موقت
- احساس وجود جسم خارجی در چشم
در موارد نادر، ممکن است واکنش های آلرژیک شدیدتر مانند بثورات پوستی، کهیر، تورم صورت یا گلو و مشکل در تنفس رخ دهد. در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی شدید یا نگران کننده، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. استفاده طولانی مدت یا بیش از حد از قطره توبرامایسین میتواند منجر به رشد بیش از حد سایر میکروارگانیسم های غیر حساس (مانند قارچ ها) یا ایجاد سویه های باکتری مقاوم شود.
نکات مهم و موارد احتیاط
قبل از شروع مصرف قطره توبرامایسین چشمی، پزشک خود را در مورد موارد زیر مطلع سازید:
- حساسیت دارویی: اگر به توبرامایسین یا سایر آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزید (مانند جنتامایسین، نئومایسین) یا هر یک از اجزای دیگر قطره حساسیت دارید.
- بارداری و شیردهی: اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در دوران شیردهی هستید. اگرچه جذب سیستمیک این قطره کم است، اما همیشه باید منافع دارو در برابر خطرات احتمالی برای جنین یا نوزاد سنجیده شود.
- سایر داروها: لیست تمام داروهای مصرفی خود (شامل داروهای با نسخه، بدون نسخه، ویتامین ها و داروهای گیاهی) را به پزشک ارائه دهید، به خصوص اگر از سایر قطره ها یا پمادهای چشمی استفاده میکنید.
- لنزهای تماسی: معمولاً توصیه میشود در طول درمان عفونت چشمی از لنزهای تماسی استفاده نکنید. اگر پزشک اجازه استفاده از لنز را داد، قبل از ریختن قطره لنزها را خارج کرده و حداقل 15 دقیقه پس از استفاده از قطره، مجدداً آنها را قرار دهید. برخی از انواع قطره های توبرامایسین چشمی حاوی مواد نگهدارندهای هستند که میتوانند توسط لنزهای تماسی نرم جذب شوند.
- قطره توبرامایسین جزء آنتی بیوتیک های وسیع الطیف و نسبتا جدید است. برای هر عفونت کوچک چشمی از این دارو سرخود و بدون تجویز پزشک استفاده نکنید تا میکروارگانیسم ها به این دارو مقاوم نشوند.
همچنین، از به اشتراک گذاشتن قطره چشمی خود با دیگران خودداری کنید، حتی اگر علائم مشابهی داشته باشند، زیرا این کار میتواند منجر به گسترش عفونت شود. بطری قطره را در دمای اتاق، دور از نور و رطوبت و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید. پس از اتمام دوره درمان یا تاریخ انقضا، باقیمانده دارو را دور بریزید.
پرسش های متداول
چه مدت طول میکشد تا قطره توبرامایسین چشمی اثر کند؟
معمولاً طی یک تا دو روز پس از شروع درمان با قطره توبرامایسین چشمی، علائم عفونت شروع به بهبود میکنند. با این حال، بسیار مهم است که دوره کامل درمان تجویز شده توسط پزشک را تکمیل کنید تا از ریشه کن شدن کامل عفونت اطمینان حاصل شود.
آیا میتوانم از قطره توبرامایسین چشمی برای گل مژه استفاده کنم؟
گل مژه (Stye) معمولاً یک عفونت باکتریایی در یکی از غدد چربی لبه پلک است. پزشک ممکن است در برخی موارد قطره توبرامایسین یا پماد آن را برای درمان گل مژه تجویز کند، اما همیشه ابتدا با پزشک مشورت کنید.
اگر یک دوز از قطره توبرامایسین چشمی را فراموش کردم چه کار کنم؟
به محض یادآوری، دوز فراموش شده را استفاده کنید. اگر تقریباً زمان نوبت بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را رها کرده و برنامه منظم خود را ادامه دهید. برای جبران دوز فراموش شده، مقدار دارو را دو برابر نکنید.
آیا میتوانم همزمان با قطره توبرامایسین از اشک مصنوعی استفاده کنم؟
اگر نیاز به استفاده از سایر قطره های چشمی (مانند اشک مصنوعی) دارید، بین استفاده از قطره توبرامایسین چشمی و سایر قطره ها حداقل 10 دقیقه فاصله قرار دهید تا از شسته شدن دارو جلوگیری شود و هر دارو فرصت جذب کافی داشته باشد. همیشه در مورد ترتیب استفاده از قطره ها با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید.
سخن پایانی
قطره توبرامایسین چشمی یک داروی موثر برای درمان طیف وسیعی از عفونت های باکتریایی چشم است. با این حال، استفاده صحیح، رعایت دوره کامل درمان و آگاهی از عوارض جانبی و موارد احتیاط برای دستیابی به بهترین نتیجه درمانی و حفظ سلامت چشم ضروری است. هرگز بدون تجویز پزشک از این دارو استفاده نکنید و در صورت داشتن هرگونه سوال یا نگرانی، با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید.
از همراهی شما عزیزان صمیمانه سپاسگزاریم.
این مقاله توسط دکتر ماندانا احمدی بازبینی و صحت علمی آن تایید گردیده است.




