قطره ی میدراکس یا تروپیکامید چشمی
تاریخ آخرین آپدیت: 14ام اسفند 1402
مقدمه
قطره میدراکس یا تروپیکامید یک نوع داروی چشمی است که با ریلکس کردن عضلات چشم و باز و بزرگتر کردن مردک چشم، سبب تسهیل معاینات و انجام راحت تر جراحی ها می شود. در این مقاله قصد داریم اطلاعات جامع و کاربردی در رابطه با این قطره ی چشمی ارائه دهیم. بنابراین چنانچه علاقه مند به کسب اطلاعات در این زمینه هستید، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
قطره ی تروپیکامید یا میدراکس چیست؟
قطره ی میدراکس(Mydrax) یا تروپیکامید(Tropicamide) یک داروی چشمی است که برای تسهیل معاینات داخل چشمی و انجام راحت تر برخی جراحی ها مورد استفاده قرار می گیرد. در حقیقت این دارو با شل و ریلکس کردن عضلات چشم و گشادنمودن مردمک چشم، امکان دید و معاینه ی وسیع تری را برای چشم پزشک فراهم می کند. لازم به ذکر است که با باز شدن مردک چشم، دید فرد به صورت موقتی تار شده و تمرکز بر روی اشیاء نزدیک کاهش می‌یابد.
کاربردهای قطره ی چشمی تروپیکامید
قطره ی تروپیکامید چشمی یا میدراکس دو کاربرد بسیار مهم دارد:
استفاده از قطره میدراکس قبل از عمل های جراحی
قطره میدراکس یا تروپیکامید قبل از برخی عمل‌های جراحی چشمی مورد استفاده قرار می گیرد. این موضوع از دو جهت حائز اهمیت می باشد:
تسهیل معاینه
قبل از هر عمل جراحی چشمی، معمولاً نیاز است که پزشک داخل چشم را بررسی کند. با استفاده از قطره تروپیکامید، مردک چشم بزرگتر می‌شود. در نتیجه جراح به راحتی و با دقت بیشتری قادر به معاینه ی داخل چشم خواهد بود. این امر به پزشک کمک می‌کند تا اطلاعات دقیق تری از مشکلات چشمی بیمار بدست آورده و برنامه‌ریزی جراحی را بهتر انجام دهد.
تسهیل عمل جراحی
در برخی عمل‌های جراحی چشمی، مانند کاتاراکت (آب مروارید) نیاز است تا پزشک به صورت دقیق و با دید وسیع‌تری به داخل چشم دسترسی داشته باشد. با استفاده از قطره چشمی میدراکس، مردک چشم بزرگتر شده و درنتیجه عمل جراحی موفقیت آمیزتری خواهید داشت.
استفاده از قطره ی میدراکس جهت معاینات چشم در مطب
از این قطره جهت معاینه ی عمقی تر چشم و بررسی مقدار انکسار استفاده می شود.
کاهش درد
در بعضی بیماری های سطحی چشم مثل خراش قرنیه، برق گرفتگی ناشی از جوشکاری و یا حتی بعد از جراحی های لازک و پی آرکی، قطره ی میدراکس می تواند با شل کردن عضلات داخل چشمی، درد را کاهش دهد.
تعیین شماره عینک در کودکان و افراد مبتلا به اسپاسم تطابق
در کودکان زیر 6 سال، به دلیل قدرت بالای تطابق و عدم همکاری کافی در معاینه ی چشم، تعیین شماره عینک دقت کمتری دارد. بنابراین چشم پزشک با استفاده از قطره میدراکس یا سیکلوپنتولات قبل از معاینه، دقت تعیین شماره عینک را افزایش می دهد. همچنین بعضی از افراد، بیش از حد طبیعی تطابق دارند و حین معاینه برای تعیین شماره عینک، شماره های مختلف به دست می آید. در این موارد به وسیله ی قطره ی میدراکس قبل از معاینه عضلات داخل چشمی را فلج می کنند.
کاهش التهاب
در بیماری های التهابی داخل چشم مانند یووئیت ها یا ضربه های شدید چشمی و خونریزی داخل چشم (Hypheme)، قطره های میدراکس و آتروپین جهت کاهش التهاب و بهبود سریع تر بکار می روند.
مکانیسم اثر قطره تروپیکامید
تروپیکامید گیرنده های موجود در عضلات عنبیه و عضلات مژگانی چشم را مهار نموده و سبب گشاد و بزرگ شدن مردمک چشم می‌شود.
مزایای استفاده از قطره میدراکس چشمی
استفاده از قطره چشمی میدراکس دارای مزایا و فواید زیر است:
اثر سریع و از بین رفتن سریع تاثیر دارو
قطره میدراکس به سرعت جذب شده و اثرات آن در کمتر از 20 دقیقه پس از مصرف مشاهده می‌شود. این امر به معنای این است که می‌توان از این دارو در صورت نیاز فوری به گشاد شدن مردمک چشم استفاده کرد. همچنین پس از کمتر از 6 ساعت از ریختن این قطره در چشم، اثر آن از بین می رود.
استفاده آسان
قطره میدراکس به راحتی قابل استفاده است و نیاز به مهارت خاصی ندارد.
عوارض جانبی کم
تاکنون عوارض جانبی کمی از این قطره گزارش شده است. این بدین معنا است که بیشتر افراد می‌توانند از این دارو بدون مشکل استفاده کنند.
قابل استفاده در آزمون‌های تشخیصی
قبل از انجام برخی آزمون‌های تشخیصی چشمی، جهت دستیابی به دید بهتر از داخل چشم، از این قطره استفاده می شود.
تسهیل انجام عمل های جراحی
با استفاده از این قطره قبل از برخی عمل های جراحی، دید بهتری برای جراح فراهم می شود. در نتیجه مسلما عمل جراحی با دقت و تسلط بیشتری انجام گرفته و خطر عوارض آن به شدت کاهش می یابد.
مضرات و عوارض قطره میدراکس
همانند هر داروی دیگری، استفاده از قطره میدراکس نیز ممکن است با برخی عوارض و مضرات همراه باشد. در زیر عوارض و مضرات مهم این دارو آورده شده است:
تحریک و سوزش چشم
پس از استفاده از این دارو، ممکن است احساس درد، تحریک و یا سوزش در چشم ایجاد شود. این علائم معمولاً موقت و گذرا هستند. اما در صورت شدید و یا طولانی مدت شدن این علائم، لازم است فورا این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
احساس عدم راحتی در چشم
استفاده از Tropicamide ممکن است باعث ایجاد عدم راحتی در چشم شود. این عدم راحتی به صورت افزایش حساسیت نسبت به نور، بینایی کمتر، خشکی چشم و احساس خارش در چشم نمایان می شود.
تغییرات رنگ چشم
در برخی افراد، استفاده از تروپیکامید می‌تواند باعث تغییر رنگ چشم شود که ناشی از باز شدن مردمک بوده و موقتی است.
حساسیت
برخی افراد ممکن است به تروپیکامید حساسیت نشان دهند و علائمی مانند خارش، قرمزی و تورم پوست یا چشم را تجربه کنند. در صورت بروز این علائم، فورا موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
سایر عوارض
برخی عوارض کمتر شایع تروپیکامید عبارتند از سردرد، افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، افزایش تعرق و تغییرات چشایی. در صورت بروز این علائم نیز لازم است فورا با پزشکتان ارتباط حاصل کنید.
موارد منع منصرف قطره میدراکس چشمی
موارد منع مصرف قطره ی تروپیکامید چشمی عبارتنداز:
- حساسیت شدید به تروپیکامید یا دیگر مواد موجود در قطره میدراکس
- برخی بیماری‌های چشمی مانند گلوکوم زاویه بسته
- برخی بیماری‌های سیستمیک مانند برخی انواع دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های تیروئید و …
- استفاده از قطره میدراکس در کودکان زیر 2 سال توصیه نمی‌شود(مگر بر اساس دستور متخصص چشم).
توجه داشته باشید که این قطره به هیچ عنوان نباید بدون تجویز چشم پزشک و به صورت خودسرانه استفاده گردد. در غیر این صورت عوارض جبران ناپذیری را تجربه خواهید کرد.
قطره ی میدراکس معمولا قبل از کدام عمل های جراحی استفاده می شود؟
قطره ی میدراکس (تروپیکامید)، قبل از جراحی های کاتاراکت (آب مروارید)، کارگذاری لنز های داخل چشمی و کاشت لنز ICL، توسط پرستار در داخل چشم ریخته می شود. گاهی به دلیل مصرف بعضی داروهای پروستات (مثل تامسولوسین)، مردمک بیمار که کاندید جراحی آب مروارید است باز نمی شود. به همین دلیل ممکن است از 2 روز قبل از عمل دو قطره ی میدراکس و آتروپین توسط پزشک تجویز شود.
سخن پایانی
همانطور که اشاره شد، قطره ی تروپیکامید چشمی که بیشتر با نام میدراکس شناخته شده است، یک قطره ی مفید جهت انجام دقیق معاینات چشم پزشکی و فرایندهای جراحی است. این قطره با کمک به بازتر شدن مردمک چشم، دید بهتری را برای چشم پزشک ایجاد می کند. جهت آشنایی با اصول ریختن قطره در چشم، توصیه می کنیم با صرف زمان کوتاهی، مقاله ی روش صحیح قطره ریختن در چشم را مطالعه نمایید.
امیدواریم مطالعه ی این مطلب برای شما عزیزان مفید و کاربردی بوده باشد. شما عزیزان می توانید پرسش های خود را در قسمت دیدگاه ها در انتهای مطلب مطرح نموده و منتظر پاسخ یکی از بهترین چشم پزشکان ایران یعنی دکتر ماندانا احمدی باشید. به سوالات شما در سریع ترین زمان ممکن پاسخ داده خواهد شد. از همراهی شما عزیزان بسیار سپاسگزاریم.
