مراقبت های عمل جراحی لیزیک

مقدمه

عمل لیزیک به عنوان یکی از محبوب ترین روش های اصلاح عیوب انکساری چشم، به افراد زیادی کمک کرده است تا برای همیشه با مشکلات نزدیک بینی، دوربینی، آستیگماتیسم و پیرچشمی خود وداع گویند. حذف دائمی عینک با روش های  لیزری شامل جراحی های فمتولیزیک، لیزیک، فمتواسمایل، لازک، پی آرکی، ترانس پی آرکی و فمتولیزیک به همراه سوپراکور می شود. برخی افراد همه ی انواع این جراحی ها را با عنوان عمل لیزیک چشم می شناسند. این مقاله جامع ترین راهنمای مراقبت های عمل لیزیک چشم می باشد و دائما در حال بروزرسانی است.

مراقبت های قبل از عمل لیزیک چشم

قبل از انجام انواع عمل لیزیک چشم، حتما مراقبت های قبل از لیزیک را به دقت مطالعه و رعایت نمایید. مراقبت های قبل از عمل لیزیک چشم عبارتند از:

1. استراحت کافی در شب قبل از عمل بسیار مهم است

شب قبل از عمل استراحت کافی داشته باشید. عمل جراحی شما دردناک نیست اما در مراحلی حساسیت و دقت بالایی می طلبد.

2. از لنز تماسی استفاده نکنید

استفاده از لنزهای تماسی نرم حداقل به مدت یک هفته و لنزهای سخت حداقل به مدت سه هفته قبل از عمل لیزیک ممنوع است. این امر به منظور بررسی صحیح انحنا و ضخامت قرنیه و دستیابی به نتیجه دقیق تر عمل است.

3. رعایت بهداشت چشم را جدی بگیرید

شستشوی روزانه ی چشم ها با شامپو بچه حداقل به مدت دو روز قبل از عمل، به پاکسازی پلک ها و مژه ها از آلودگی ها و چربی ها کمک می کند. روزانه سه مرتبه و صبح روز عمل اینکار را انجام دهید. همچنین بسیار بهتر است که کاشت مژه نداشته باشید.

4. قبل از عمل حمام کنید

استحمام در صبح روز عمل الزامی است.

5. از عطر و ادکلن استفاده نکنید

به دلیل حساسیت دستگاه لیزر به بو، از مصرف عطر و ادکلن در روز عمل خودداری کنید.

6. آرایش نداشته باشید

در روز عمل، از هرگونه آرایش صورت و به خصوص چشم پرهیز کنید.

7. یک نفر همراه داشته باشید

به دلیل عدم امکان رانندگی بلافاصله بعد از عمل، حضور یک همراه در کنار شما ضروری است.

8. غذای سبک میل نمایید

برای جراحی لیزیک نیازی به ناشتا بودن نیست، اما بهتر است صبح روز عمل یک وعده غذای سبک میل کنید.

9. اطلاعات دارویی را در اختیار پزشک قرار دهید

اگر دارویی استفاده می کنید لازم است به پزشک اطلاع دهید. بعضی داروها مانند قرص Roaccutane (ایزوترتینوین) که برای بهبود جوش صورت تجویز می شود، باید حداقل 1 ماه قبل از عمل قطع شده باشد. چراکه باعث خشکی چشم پس از عمل می شود.

10. احتمال به تعویق افتادن عمل را در نظر بگیرید

اگر سرماخوردگی یا بیماری حادی گرفته و یا تبخال جدید زده اید، شاید پزشکتان عمل را به تعویق بیندازد.

11. کنترل اضطراب را جدی بگیرید

در حین عمل جراحی، برای لحظاتی نیاز به همکاری کامل و دقت شما هست. بنابراین اگر اضطراب دارید به پزشک اطلاع دهید تا قبل از عمل برای شما قرص آرام بخش ضعیفی تجویز کند.

مراقبت های حین عمل لیزیک چشم

با مطالعه دقیق و آموختن این نکات، در حین عمل همکاری بهتری با تیم جراحی داشته و در نتیجه به بهترین نتیجه عمل دست خواهید یافت. مراقبت های حین عمل لیزیک چشم عبارتند از:

1. از حرکت دادن بدن خود بپرهیزید

در طول عمل، به خصوص در حین انجام مراحل حساس که حداکثر یک دقیقه برای هر چشم زمان می برد، از هرگونه حرکت سر و بدن خودداری کنید. حفظ ثبات، ضامن دقت و ظرافت عمل خواهد بود.

2. به نور چشمک زن دستگاه خیره شوید

یک نور چشمک زن به عنوان نقطه ی تمرکز شما در مقابل چشمتان قرار خواهد گرفت. با دقت و بدون حرکت دادن چشم، به این نور خیره شوید.

3. به چشمتان فشار وارد نکنید

نگران بسته شدن ناخودآگاه چشمتان نباشید. پلک های شما توسط وسیله ای به نام بلفاروستات به طور کامل باز نگه داشته می شوند. از فشار دادن پلک ها یا تلاش برای بستن آنها خودداری کنید.

4. نگران درد یا احساس ناخوشایند نباشید

قبل از شروع عمل، برای ایجاد بی حسی موضعی، 2 تا 3 قطره بی حسی چشم در هر یک از چشم های شما ریخته می شود. به همین دلیل، در طول عمل هیچ گونه دردی احساس نخواهید کرد.

مراقبت های بعد از عمل لیزیک چشم

مهمترین بخش مراقبت های عمل لیزیک چشم، رعایت مراقبت های بعد از عمل لیزیک چشم است که به شدت در نتیجه ی عمل تاثیرگذار است. مراقبت های بعد از عمل لیزیک چشم عبارتند از:

1. قطره های چشمی را طبق دستور پزشک خود مصرف نمایید

دستور مصرف قطره های چشمی برای بیماران دکتر ماندانا احمدی به شرح زیر است:

1. قطره بتامتازون چشمی را به مدت یک هفته هر 4 ساعت یک مرتبه استفاده نمایید.
2. قطره های لووفلوکساسین یا کلرامفنیکل را به مدت 5 روز هر 4 ساعت یک مرتبه استفاده نمایید.
3. در سه روز اول قطره اشک مصنوعی را هر 2 ساعت یک مرتبه استفاده نمایید. سپس به مدت 20 روز هر 4 ساعت یک مرتبه از قطره ی اشک مصنوعی چشم استفاده کنید.
4. از هفته ی دوم پس از جراحی مصرف قطره ی فلوکورت (یا FML که جایگزین بتامتازون می شود) را آغاز کنید. هفته ی دوم هر 6 ساعت یک مرتبه فلوکورت بریزید. پس از آن هفته ی سوم پس از عمل هر 8 ساعت یک مرتبه از قطره ی فلوکورت استفاده کنید. هفته ی چهارم بعد از جراحی نیز هر 12 ساعت یک قطره فلوکورت در هر چشم بریزید.

بین قطره های چشمی حداقل 10 دقیقه فاصله ی زمانی درنظر بگیرید و در ساعات خواب شبانه برای ریختن قطره بیدار نشوید.

2. معاینات بعد از عمل را جدی بگیرید

به صورت منظم و اصولی ویزیت های بعد از جراحی لیزیک را دنبال کنید. معاینات بعد از جراحی لیزیک معمولا یک روز بعد، یک هفته بعد، 4 هفته بعد، 6 ماه بعد و یک سال پس از جراحی انجام می شوند. پس از آن توصیه می شود همانند افراد معمولی سالیانه یک مرتبه معاینه چشم پزشکی داشته باشید.

3. استراحت کافی را فراموش نکنید

سعی کنید حداقل به مدت 12 ساعت بعد از عمل، کاملا استراحت کنید تا چشمتان وضعیت طبیعی خود را بدون عینک بدست بیاورد.

4. استفاده از عینک آفتابی مناسب بسیار مهم است

به مدت سه روز به صورت دائم و به مدت سه ماه در فضای بیرون و در آفتاب از عینک آفتابی با UV مناسب استفاده کنید.

5. علائم خفیف زودگذر را شناخته و نگران آنها نباشید

تاری دید، سوزش، اشک ریزش و احساس جسم خارجی در چشم، عارضه های شایعی هستند که به زودی برطرف می شوند.

6. علائم نامتعارف را شناخته و جدی بگیرید

در صورت احساس شرایط نامتعارف مانند درد شدید چشم، قرمزی، تورم، تاری دید مداوم یا ترشحات غیرطبیعی از چشم حتما با پزشک خود ارتباط برقرار کنید.

7. روز بعد از عمل می توانید به فعالیت های روزمره بپردازید

از روز بعد از عمل می توانید فعالیت های روزمره ی خود مانند تماشای تلویزیون و کار با رایانه یا موبایل را بدون ایجاد فشار به چشم، از سر بگیرید. می توانید یک روز بعد از عمل به محیط کار برگردید اما در صورت عدم تمایل به بازگشت، امکان استفاده از چند روز استعلاجی وجود دارد. درمورد جراحی های لازک و Trans PRK در 3 روز اول سوزش چشم وجود داشته و نیاز به مرخصی است. همچنین تا حداقل یکی دوهفته هم دید تار است.

8. روز عمل رانندگی نکنید

بلافاصله بعد از عمل به هیچ عنوان رانندگی نکنید.

9. از تماس آب با چشمتان اجتناب کنید

تا دو روز بعد از عمل، از استحمام و تماس آب با چشم خودداری کنید.

10. تماس با مواد شیمیایی خطرناک است

به مدت 20 روز بعد از عمل از تماس با مواد شوینده و شیمیایی قوی مانند رنگ مو خودداری کنید.

11. از مالش چشم خود بپرهیزید

به مدت یک ماه، از مالش یا فشار دادن چشم ها بپرهیزید.

12. از لنز پانسمان خود مراقبت کنید

در برخی از جراحی های لیزیک از لنز پانسمان استفاده می شود (مانند لازک و Trans PRK) اما در برخی دیگر از لنزپانسمانی استفاده نمی شود ( مانند فمتولیزیک و فمتواسمایل). در صورت داشتن لنز پانسمان سعی کنید لنز از چشمتان خارج نشود اما در صورت خروج اتفاقی به هیچ عنوان لنز را به داخل چشم برنگردانید. کافی است با جراح چشمتان تماس حاصل نموده و یا به بخش اورژانس بیمارستانی که در آن تحت عمل جراحی قرار گرفته اید، مراجعه نمایید.

13. آرایش نداشته باشید

به مدت دو هفته، از آرایش به ویژه آرایش چشم و پلک ها خودداری کنید.

14. از مصرف دخانیات بپرهیزید

حداقل به مدت 2 هفته بعد از عمل از مصرف دخانیات و حضور در محل های در معرض دود اجتناب کنید تا ترمیم بافتی به بهترین نحو ممکن صورت پذیرد.

15. برای احتیاط از محیط های شلوغ و نیز کودکان فاصله بگیرید

به مدت 5 روز بعد از عمل فمتولیزیک، جهت جلوگیری از ضربه احتمالی به چشم هایتان، از حضور در محل های شلوغ و پررفت و آمد و نیز از در آغوش گرفتن کودکان خودداری کنید.

16. شنا و ورزش های سنگین را متوقف کنید

به مدت یک ماه از شنا و ورزش های سنگین مثل کشتی، وزنه برداری و بوکس خودداری کنید. همچنین به مدت سه ماه نباید شیرجه بزنید.

17. از مصرف مشروبات الکلی اجتناب کنید

مصرف مشروبات الکلی به طور کلی در هیچ شرایطی توصیه نمی‌شود. با این حال، اگر به دستور پزشک مجاز به مصرف الکل هستید، باید حداقل 2 روز پس از عمل لیزیک صبر کنید.

18. بین لیزیک و رینوپلاستی 3 هفته فاصله در نظر بگیرید

برای انجام رینوپلاستی بعد از فمتولیزیک، بهتر است حداقل 3 هفته صبر کنید تا بهبودی چشم شما به طور کامل انجام شود. همچنین، حتماً جراح بینی خود را از انجام عمل فمتولیزیک مطلع کرده و از او بخواهید در حین عمل نسبت به مراقبت و عدم آسیب به چشمان شما توجه کافی داشته باشد.

19. تا یک ماه از رفتن به سونا و سولاریوم خودداری کنید

به منظور حفظ سلامتی چشمان خود و جلوگیری از بروز عوارض جانبی، حداقل تا یک ماه پس از انجام عمل لیزیک از رفتن به سونا و سولاریوم خودداری کنید. به طور کلی، قرار گرفتن در معرض گرمای زیاد و اشعه UV سولاریوم می‌تواند برای سلامت چشم مضر باشد، به خصوص در دوران نقاهت پس از عمل.

20. به مدت یک هفته سفر نکنید

با وجود اینکه از نظر تئوری، سفر کردن از یک روز بعد از عمل لیزیک امکان‌پذیر است، اما به دلیل نیاز به ویزیت‌های منظم توسط پزشک و مراقبت‌های بعد از عمل، توصیه می‌شود که در هفته اول از انجام مسافرت‌های غیرضروری خودداری کنید.

21. داشتن پوزیشن اصولی خواب بسیار مهم است

برای داشتن خوابی راحت و ایمن در دوران نقاهت بعد از عمل لیزیک، رعایت نکات زیر ضروری است:

1. استفاده از عینک آفتابی: در 5 شب اول پس از عمل، هنگام خواب از عینک آفتابی استفاده کنید تا از چشمان شما در برابر نور و آسیب احتمالی محافظت شود.
2. محدودیت در تغییر وضعیت خواب: به منظور جلوگیری از فشار به چشم، در دو روز اول پس از جراحی از خوابیدن به پهلو خودداری کنید. همچنین، تا 15 روز بعد از عمل، از خوابیدن به صورت (روی شکم) اجتناب کنید.

22. ابرو برداشتن تا 2 هفته به صلاح نیست

به منظور حفظ سلامتی چشم و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، توصیه می‌شود که به مدت دو هفته پس از عمل لیزیک از انجام هرگونه اقدامی که به اطراف چشم فشار وارد می‌کند، مانند برداشتن ابرو، خودداری کنید.

23. با رعایت اصول ایمنی نماز بخوانید

پس از انجام عمل لیزیک، انجام اعمال مذهبی مانند نماز خواندن با رعایت برخی نکات امکان پذیر است:

1. وضوی جبیره: در روز عمل، به دلیل وجود پانسمان روی چشم، می‌توان با انجام وضو جبیره، نماز را به جا آورد. در این روش، به جای شستشوی مستقیم چشم، با دست مرطوب روی پانسمان دست می‌کشند.
2. محدودیت در سجده: برای احتیاط و جهت جلوگیری از فشار به چشم، تا 7 روز پس از عمل لیزیک، از سجده کردن در نماز خودداری کنید. می‌توانید به جای سجده، دو بار به رکوع عمیق بروید.

24. تا دو ماه از لنز رنگی استفاده نکنید

اگرچه به طور کلی استفاده از لنزهای رنگی بعد از یک ماه از عمل لیزیک امکان‌پذیر است؛ اما به منظور احتیاط بیشتر و حفظ سلامت چشم، توصیه می‌شود که تا دو ماه از به کار بردن این نوع لنزها خودداری کنید. این موضوع به چشم شما فرصت می‌دهد تا به طور کامل التیام یافته و از بروز هرگونه عفونت یا عارضه جانبی احتمالی جلوگیری ‌شود.

25. برای رنگ کردن موهایتان یک ماه صبر کنید

از یک ماه بعد از عمل لیزیک، می توانید بدون هیچ مشکلی مو رنگ کنید.

سخن پایانی

در این مطلب سعی کردیم، مراقبت های عمل لیزیک چشم را به صورت هر چه تکمیل تر در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. در صورتی که موردی را ذکر نکردیم در قسمت دیدگاه ها در انتهای مطلب از ما بپرسید. به پرسش شما در اولین فرصت پاسخ داده شده و مقاله به لطف شما جهت استفاده عموم تکمیل تر خواهد شد. از همراهی شما عزیزان صمیمانه سپاسگزاریم.

درباره دکتر ماندانا احمدی

من دکتر ماندانا احمدی هستم، دارای فوق تخصص پیوند قرنیه، سگمان قدامی و لیزیک. فارغ التحصیل پزشکی عمومی دانشگاه شهید بهشتی سال ۱۳۷۲ با رتبه ی ممتاز (یک در صد نخبگان) که اکنون پس از 25 سال فعالیت و انجام جراحی های بی شمار در خدمت شما مردم عزیز می باشم.