قطره چشم تراووپروست (تراواتان): کاهنده قوی فشار چشم در گلوکوم
آخرین بهروزرسانی: ۲ آبان ۱۴۰۴
قطره چشم تراووپروست (Travoprost)، که با نام تجاری تراواتان (Travatan) نیز شناخته میشود، یکی از داروهای بسیار مؤثر و پرکاربرد در درمان گلوکوم با زاویه باز و هایپرتنشن چشمی است. این دارو یک آنالوگ سنتتیک از پروستاگلاندین F2α بوده و به طور خاص برای کاهش فشار داخل چشم (IOP) طراحی شده است. تراووپروست، یک ترکیب منحصر به فرد پروستاگلاندینی است که به تنهایی اثر قدرتمندی در کاهش فشار چشم دارد. ترکیبات ثابت معمولاً شامل یک آنالوگ پروستاگلاندین با یک بتا-بلاکر (مانند تیمولول) هستند، اما تراووپروست به خودی خود یک آنالوگ پروستاگلاندین است.
تراووپروست چگونه عمل میکند؟
تراووپروست با افزایش خروج مایع زلالیه (aqueous humor) از چشم، فشار داخل چشم را کاهش میدهد. این مایع شفاف، وظیفه تغذیه چشم و حفظ فشار مناسب در آن را بر عهده دارد. در بیماران مبتلا به گلوکوم، مسیرهای خروج این مایع مسدود شده یا ناکارآمد هستند که منجر به تجمع مایع و افزایش فشار داخل چشم میشود. تراووپروست با تأثیر بر مسیرهای خروجی، به ویژه مسیر یووواسکلرال (uveoscleral pathway)، به تسهیل جریان خروج مایع زلالیه کمک کرده و در نتیجه، فشار چشم را به سطوح طبیعیتر بازمیگرداند. این عمل به محافظت از عصب بینایی در برابر آسیبهای ناشی از فشار بالا کمک میکند.
خداحافظی با عینک در یک روز!
با جدیدترین دستگاههای لیزیک در سال 2025، دیدی شفاف و کامل را تجربه کنید.
دریافت مشاوره رایگانموارد مصرف قطره چشم تراووپروست
قطره چشم تراووپروست (تراواتان) معمولا در موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
- گلوکوم با زاویه باز: اصلیترین و شایعترین کاربرد تراووپروست در درمان این نوع گلوکوم است که با افزایش تدریجی فشار چشم مشخص میشود.
- هایپرتنشن چشمی: برای کاهش فشار چشم در افرادی که فشار بالایی دارند اما هنوز آسیب قابل توجهی به عصب بینایی وارد نشده است.
نحوه صحیح استفاده از قطره چشم تراووپروست
برای دستیابی به بهترین نتایج درمانی و کاهش عوارض جانبی، استفاده صحیح از قطره چشمی بسیار مهم است. همیشه دستورالعملهای پزشک و بروشور دارو را به دقت دنبال کنید. معمولاً تراووپروست یک بار در روز، ترجیحاً عصرها استفاده میشود. برای استفاده ی اصولی از قطره چشم تراووپروست (تراواتان) نکات زیر را رعایت نمایید:
- شستن دستها: قبل از هر بار استفاده، دستهای خود را کاملاً با آب و صابون بشویید.
- آمادهسازی: سر خود را کمی به عقب خم کنید یا دراز بکشید.
- کشیدن پلک: پلک پایین را به آرامی به سمت پایین بکشید تا یک پاکت کوچک (کیسه) بین پلک و چشم ایجاد شود.
- چکاندن قطره: بطری قطره را به آرامی فشار دهید تا یک قطره در پاکت ایجاد شده بریزد. مراقب باشید نوک قطرهچکان با چشم، پلک یا هیچ سطح دیگری تماس پیدا نکند تا از آلودگی جلوگیری شود.
- بستن چشم: چشم خود را به آرامی برای ۱ تا ۲ دقیقه ببندید تا دارو به خوبی پخش و جذب شود.
- فشار بر مجرای اشکی: برای کاهش جذب سیستمیک دارو و جلوگیری از عوارض جانبی احتمالی، میتوانید گوشه داخلی چشم (نزدیک به بینی) را برای ۱ تا ۲ دقیقه به آرامی فشار دهید.
نکات مهم:
- لنزهای تماسی: اگر از لنزهای تماسی استفاده میکنید، قبل از چکاندن قطره، آنها را از چشم خارج کنید و حداقل ۱۵ دقیقه پس از استفاده از قطره، دوباره آنها را وارد چشم کنید.
- پوست اطراف چشم: برای جلوگیری از تیرگی پوست اطراف چشم (پلک) و افزایش رشد مژهها در نواحی ناخواسته، پس از چکاندن قطره، هر گونه مایع اضافی را با یک دستمال تمیز از اطراف چشم پاک کنید.
- تعداد دفعات مصرف: مصرف بیش از یک بار در روز توصیه نمیشود، زیرا ممکن است اثربخشی را کاهش داده و عوارض جانبی را افزایش دهد.
- ترکیب ثابت: در بازار برخی فرمولاسیونهای ترکیبی از تراووپروست با تیمولول وجود دارند. در این مقاله به تراووپروست به عنوان یک ترکیب تنها اشاره شد. در صورت استفاده از ترکیب ثابت، دستورالعملهای خاص آن دارو را دنبال کنید.
عوارض جانبی احتمالی قطره چشم تراووپروست
مانند سایر داروهای چشمی، تراووپروست نیز میتواند عوارض جانبی ایجاد کند. آگاهی از این عوارض به شما کمک میکند تا در صورت بروز، اقدامات لازم را انجام دهید. عوارض چشمی شایع این قطره عبارتنداز:
- قرمزی چشم (هایپرمیا ملتحمه): این شایعترین عارضه جانبی است و معمولاً خفیف تا متوسط است.
- سوزش یا گزش موقت پس از چکاندن قطره.
- تاری دید موقت.
- خارش چشم.
- افزایش طول، ضخامت و تیرگی مژهها: این عارضه جانبی برای برخی افراد یک اثر مثبت تلقی میشود.
- تغییر رنگ عنبیه (رنگینکمان چشم): این عارضه نادر اما مهم است و میتواند منجر به تیرگی دائمی رنگ چشم (معمولاً به سمت قهوهای) شود، به خصوص در چشمهایی با رنگهای مختلط (مثل آبی-قهوهای یا سبز-قهوهای).
- تیرگی پوست پلک: به دلیل افزایش رنگدانه در اطراف چشم. باید سعی شود قطره روی پلک ریخته نشود.
عوارض جانبی نادر اما جدی:
- تورم ماکولا (ورم بخش مرکزی شبکیه): به خصوص در بیماران با سابقه مشکلات شبکیه.
- التهاب چشم (ایریت یا یووئیت).
در صورت تجربه هرگونه عارضه جانبی شدید یا نگرانکننده، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
موارد منع مصرف و احتیاط
- حساسیت به تراووپروست یا هر یک از اجزای آن.
- بارداری و شیردهی: مطالعات کافی در مورد ایمنی تراووپروست در دوران بارداری و شیردهی وجود ندارد. بنابراین، استفاده از آن در این دوران تنها در صورت لزوم و با تجویز پزشک باید صورت گیرد.
- سابقه التهاب داخل چشمی (مانند ایریت یا یووئیت).
- افراد مبتلا به آفاکیا (نبود عدسی چشم) یا سودوفاکیا (وجود عدسی مصنوعی) همراه با پارگی کپسول خلفی عدسی: به دلیل افزایش خطر ادم ماکولا.
پرسشهای متداول درباره قطره چشم تراووپروست (تراواتان)
1. قطره چشم تراووپروست برای چه بیماریهایی استفاده میشود؟
این قطره عمدتاً برای درمان گلوکوم با زاویه باز و هایپرتنشن چشمی برای کاهش فشار داخل چشم تجویز میشود.
2. تراووپروست چگونه فشار چشم را کاهش میدهد؟
با افزایش خروج مایع زلالیه از چشم، به ویژه از طریق مسیر یووواسکالر.
3. آیا تراووپروست باعث تغییر رنگ چشم میشود؟
بله، در موارد نادری ممکن است باعث تیرگی دائمی رنگ عنبیه به سمت قهوهای شود، به خصوص در چشمهایی با رنگهای مخلوط.
خداحافظی با عینک در یک روز!
با جدیدترین دستگاههای لیزیک در سال 2025، دیدی شفاف و کامل را تجربه کنید.
دریافت مشاوره رایگان4. هر چند وقت یک بار باید از قطره تراووپروست استفاده کرد؟
معمولاً یک بار در روز، ترجیحاً عصرها. استفاده بیشتر از یک بار در روز توصیه نمیشود.
نتیجهگیری
قطره چشم تراووپروست یک داروی قدرتمند و حیاتی در مدیریت گلوکوم و حفظ بینایی است. با استفاده صحیح و آگاهی از عوارض جانبی احتمالی، میتوان به بهترین نتایج درمانی دست یافت. همواره برای هرگونه سؤال یا نگرانی در مورد این دارو با چشمپزشک خود مشورت نمایید. از همراهی شما عزیزان صمیمانه سپاسگزاریم.
این مقاله توسط دکتر ماندانا احمدی بازبینی و صحت علمی آن تایید گردیده است.
