
قطره چشم سدیم هیالورونات: راهکاری برای خشکی چشم
آخرین بهروزرسانی: ۲ آبان ۱۴۰۴
قطره چشم سدیم هیالورونات (Sodium Hyaluronate) یکی از پرکاربردترین و مؤثرترین ترکیبات در درمان خشکی چشم و بهبود راحتی چشمی است. این ماده که به طور طبیعی در بدن انسان یافت میشود، به دلیل خواص منحصر به فرد خود در جذب و حفظ آب، به عنوان یک روانکننده و مرطوبکننده عالی برای سطح چشم عمل میکند. سدیم هیالورونات به حفظ رطوبت طبیعی چشم کمک کرده و علائم آزاردهنده خشکی چشم را تسکین میدهد.
سدیم هیالورونات چگونه عمل میکند؟
این قطره چشمی، نمک سدیم اسید هیالورونیک، یک پلیساکارید طبیعی است که در بافتهای مختلف بدن از جمله چشم، مفاصل و پوست وجود دارد. در چشم، این ماده جزء اصلی مایع زلالیه و زجاجیه است. هنگامی که به صورت قطره چشمی استفاده میشود، سدیم هیالورونات یک لایه پایدار و محافظ بر روی سطح چشم ایجاد میکند که:
- آب را جذب و حفظ میکند: این خاصیت هیدراتاسیون قوی، به روان شدن سطح چشم و کاهش تبخیر اشک کمک میکند.
- پایداری لایه اشکی را افزایش میدهد: با ایجاد یک لایه محافظ، از شکست زودهنگام لایه اشکی جلوگیری نموده و رطوبت را برای مدت طولانیتری حفظ میکند.
- اصطکاک را کاهش میدهد: اصطکاک ناشی از پلک زدن بر روی سطح خشک چشم را به حداقل میرساند، که به تسکین سوزش و ناراحتی کمک میکند.
- به بهبود زخمهای قرنیه کمک میکند: در برخی موارد، خواص محافظتی و مرطوبکننده آن میتواند در ترمیم آسیبهای سطحی قرنیه نیز مؤثر باشد.
موارد مصرف قطره چشم سدیم هیالورونات
اصلیترین مورد مصرف قطره سدیم هیالورونات، درمان و تسکین علائم خشکی چشم است که میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. ازجمله:
- سندرم خشکی چشم (DES): که میتواند ناشی از کمبود تولید اشک یا افزایش تبخیر اشک باشد.
- استفاده طولانی مدت از کامپیوتر یا دستگاههای دیجیتال: که منجر به کاهش پلک زدن و تبخیر بیشتر اشک میشود.
- قرار گرفتن در معرض باد، هوای خشک یا محیطهای با آلودگی بالا.
- استفاده از لنزهای تماسی: برای بهبود راحتی و کاهش خشکی ناشی از لنزها.
- پس از جراحیهای چشمی: مانند انواع جراحی لیزیک (فمتولیزیک، فمتواسمایل، لازک، PRK، TransPRK) یا کاتاراکت، برای کمک به بهبود و کاهش خشکی موقت چشم.
- مصرف برخی داروها: که میتوانند عارضه جانبی خشکی چشم داشته باشند (مثل آنتیهیستامینها) و داروهای دیورتیک و برخی داروهای ضد فشار خون.
- افزایش سن: با افزایش سن، تولید طبیعی اشک کاهش مییابد.
نحوه صحیح استفاده از قطره چشم سدیم هیالورونات
نحوه استفاده ممکن است بسته به غلظت و نوع محصول متفاوت باشد، اما اصول کلی مشابه است. معمولاً این قطرهها را میتوان چندین بار در روز، بسته به نیاز و شدت خشکی چشم، استفاده کرد. برای استفاده اصولی از قطره چشم سدیم هیالورونات موارد زیر را رعایت نمایید:
- شستن دستها: قبل از هر بار استفاده، دستهای خود را به دقت با آب و صابون بشویید.
- آمادهسازی: سر خود را کمی به عقب خم کنید یا دراز بکشید.
- کشیدن پلک: پلک پایین را به آرامی به سمت پایین بکشید تا یک پاکت کوچک ایجاد شود.
- چکاندن قطره: بطری قطره را به آرامی فشار دهید تا یک قطره در پاکت ایجاد شده بریزد. مراقب باشید نوک قطرهچکان با چشم، پلک یا هیچ سطح دیگری تماس پیدا نکند.
- بستن چشم: چشم خود را به آرامی برای چند ثانیه ببندید تا دارو به خوبی پخش شود. نیازی به فشار بر مجرای اشکی نیست، مگر اینکه پزشک توصیه کرده باشد.
نکات مهم:
- بدون مواد نگهدارنده: بسیاری از قطرههای سدیم هیالورونات برای کاهش تحریک، بدون مواد نگهدارنده فرموله شدهاند. این نوع قطرهها معمولاً در ویالهای تک دوز یا بطریهای مخصوص با سیستم فیلتر عرضه میشوند. به تاریخ انقضا و مدت زمان مصرف پس از باز شدن توجه کنید. لازم به ذکر است که این قطره ها حاوی ۸ قطره اشک هستند که برای مصرف حداقل ۳ بار در هر ۲ چشم کافی است و می توان به مدت ۱۲ ساعت یک ویال تک دوز استفاده کرد.
- لنزهای تماسی: اغلب میتوان از این قطرهها در حین استفاده از لنزهای تماسی نیز بهره برد، اما برای اطمینان، دستورالعملهای خاص محصول و توصیه پزشک را بررسی کنید.
- در صورت استفاده از سایر قطرهها: حداقل ۵ دقیقه بین چکاندن قطره سدیم هیالورونات و سایر قطرههای چشمی فاصله بگذارید.
عوارض جانبی احتمالی قطره چشم سدیم هیالورونات
سدیم هیالورونات به طور کلی بسیار ایمن و با حداقل عوارض جانبی است، زیرا مادهای طبیعی در بدن محسوب میشود. هرگونه عارضه جانبی معمولاً خفیف و موقتی است.
عوارض جانبی احتمالی (نادر):
- تاری دید موقت: بلافاصله پس از چکاندن قطره، ممکن است برای چند ثانیه دید کمی تار شود که طبیعی است و به سرعت رفع میشود.
- تحریک یا سوزش خفیف: در موارد بسیار نادر، ممکن است واکنشهای خفیف تحریککننده رخ دهد.
- واکنشهای آلرژیک: در صورت حساسیت به هر یک از اجزای غیرفعال قطره (مثل مواد نگهدارنده در فرمولاسیونهای دارای نگهدارنده)، واکنشهای آلرژیک بسیار نادر ممکن است رخ دهد.
- چسبندگی و ریزش مژهها: به دلیل غلظت این قطره ها، رسوبات سفید رنگ در بین مژه ها تجمع می یابد.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی غیرمعمول یا پایدار، مصرف را قطع کرده و با پزشک خود مشورت کنید.
موارد منع مصرف و احتیاط درباره قطره چشم سدیم هیالورونات
در مجموع این قطره منع مصرفی ندارد و به عنوان شست و شو دهنده چشم نیز قابل استفاده است. نکته: سدیم هیالورونات برای درمان علت اصلی خشکی چشم نیست، بلکه برای تسکین علائم و بهبود راحتی بیمار استفاده میشود. اگر خشکی چشم شما پایدار است یا با علائم دیگری همراه است، حتماً به چشمپزشک مراجعه کنید.
پرسشهای متداول درباره قطره چشم سدیم هیالورونات
1. قطره چشم سدیم هیالورونات برای چیست؟
این قطره عمدتاً برای تسکین علائم خشکی چشم و بهبود راحتی چشمی استفاده میشود.
2. آیا سدیم هیالورونات باعث رفع خشکی چشم میشود؟
این قطره علائم خشکی چشم را تسکین میدهد و به رطوبترسانی چشم کمک میکند، اما علت اصلی خشکی را درمان نمیکند. برای تشخیص علت، مراجعه به پزشک ضروری است.
3. آیا میتوانم این قطره را با لنزهای تماسی استفاده کنم؟
بیشتر قطرههای سدیم هیالورونات را میتوان با لنزهای تماسی استفاده کرد، اما همیشه دستورالعملهای محصول و توصیه پزشک را بررسی کنید.
4. عوارض جانبی سدیم هیالورونات چیست؟
این قطره بسیار ایمن است و عوارض جانبی نادر و خفیفی مانند تاری دید موقت یا تحریک خفیف ممکن است رخ دهد.
5. هر چند وقت یک بار میتوانم از این قطره استفاده کنم؟
میتوانید این قطره را چندین بار در روز، بسته به شدت خشکی و نیاز خود، استفاده کنید.
نتیجهگیری
قطره چشم سدیم هیالورونات یک راهکار مؤثر و ایمن برای مقابله با خشکی چشم و بهبود کیفیت زندگی بیماران است. با خواص عالی خود در حفظ رطوبت و روان کردن سطح چشم، به تسکین ناراحتی و محافظت از سلامت چشم کمک میکند. همیشه در مورد وضعیت خاص خود و بهترین راهکار درمانی با چشمپزشک مشورت کنید. از همراهی شما عزیزان صمیمانه سپاسگزاریم.
این مقاله توسط دکتر ماندانا احمدی بازبینی و صحت علمی آن تایید گردیده است.




