روش استفاده از پماد چشم: راهنمای گام به گام برای اثربخشی و ایمنی
آخرین بهروزرسانی: ۲ آبان ۱۴۰۴
روش استفاده از پماد چشم به درستی، برای اثربخشی درمان و جلوگیری از آلودگی یا آسیب به چشم بسیار مهم است. پمادهای چشمی به دلیل قوام غلیظتر خود، ماندگاری بیشتری روی سطح چشم دارند و معمولاً برای درمان عفونتهای باکتریایی، ویروسی، خشکی شدید چشم یا التهابات مزمن تجویز میشوند. در این مقاله، راهنمای گام به گام روش صحیح استفاده از پمادهای چشمی را ارائه میدهیم تا اطمینان حاصل کنید که دارو را به شیوه صحیح و ایمن به کار میبرید.
چرا روش استفاده از پماد چشم اهمیت دارد؟
استفاده نادرست از پماد چشمی میتواند منجر به عواقب نامطلوبی شود. دلایل اهمیت رعایت روش استفاده از پماد چشم عبارتند از:
- اثربخشی دارو: اطمینان از اینکه مقدار کافی دارو به درستی روی سطح چشم پخش میشود و تماس کافی با بافتهای آلوده یا نیازمند درمان پیدا میکند.
- جلوگیری از آلودگی: چشمها بسیار حساس هستند. تماس نوک تیوب با دست، چشم یا سطوح دیگر میتواند باعث انتقال باکتریها و میکروبها به دارو و سپس به چشم شود که منجر به عفونتهای جدید یا بدتر شدن عفونت موجود میگردد.
- پیشگیری از آسیب: فشار مستقیم تیوب به چشم یا استفاده نادرست میتواند به قرنیه یا سایر بافتهای ظریف چشمی آسیب برساند.
- کاهش عوارض جانبی: استفاده صحیح میتواند عوارض موقتی مانند تاری دید یا سوزش را به حداقل برساند.
راهنمای گام به گام روش استفاده از پماد چشم
برای اعمال صحیح پماد چشمی، مراحل زیر را با دقت دنبال کنید:
خداحافظی با عینک در یک روز!
با جدیدترین دستگاههای لیزیک در سال 2025، دیدی شفاف و کامل را تجربه کنید.
دریافت مشاوره رایگان-
۱. شستشوی کامل دستها
این اولین و مهمترین گام در روش استفاده از پماد چشم است. دستهای خود را با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه بشویید و سپس با یک حوله تمیز خشک کنید. این کار از انتقال میکروبها به چشم شما جلوگیری میکند.
-
۲. بررسی پماد
قبل از استفاده، تاریخ انقضای پماد را بررسی کنید. همچنین، مطمئن شوید که پماد برای استفاده چشمی (Ophthalmic) باشد. اگر پماد تغییر رنگ داده یا ذرات شناور دارد، از آن استفاده نکنید.
-
۳. آمادهسازی برای استفاده
- کمی سر خود را به عقب خم کنید: میتوانید دراز بکشید یا جلوی آینه بنشینید.
- پلک پایین را به سمت پایین بکشید: با استفاده از انگشت اشاره یک دست (دست غیرغالب)، پلک پایین چشم مورد نظر را به آرامی به سمت پایین بکشید تا یک کیسه کوچک (کیسه ملتحمه) بین پلک و کره چشم ایجاد شود.
-
۴. اعمال پماد
- نوک تیوب را نزدیک چشم نگه دارید: تیوب پماد را با دست غالب خود نگه دارید و نوک آن را به آرامی، اما بدون تماس، به ناحیه داخلی پلک پایین (کیسه ایجاد شده) نزدیک کنید.
- یک نوار نازک از پماد قرار دهید: به آرامی تیوب را فشار دهید تا یک نوار نازک از پماد (معمولاً حدود ۱ سانتیمتر یا به اندازه یک دانه برنج) در طول کیسه ایجاد شده قرار گیرد.
- از تماس نوک تیوب خودداری کنید: بسیار مهم است که نوک تیوب با چشم، پلک، مژهها یا هر سطح دیگری تماس پیدا نکند. این کار از آلودگی پماد جلوگیری میکند.
-
۵. پخش کردن پماد
- چشمان خود را به آرامی ببندید: پس از قرار دادن پماد، چشمان خود را به آرامی برای چند ثانیه ببندید. بهتر است پس از ریختن پماد در چشم، چند دقیقه استراحت کنید تا جذب شود.
- کره چشم را حرکت دهید: کره چشم خود را به آرامی بچرخانید تا پماد به طور یکنواخت روی سطح چشم پخش شود. این کار ممکن است برای مدت کوتاهی باعث تاری دید شود که طبیعی است.
-
۶. پاک کردن پماد اضافی
اگر پماد اضافی از چشم شما خارج شد، آن را با یک دستمال تمیز یا گاز استریل به آرامی پاک کنید.
-
۷. شستشوی مجدد دستها
پس از اتمام کار، دستهای خود را دوباره بشویید.
نکات مهم و هشدارهای کلیدی در روش استفاده از پماد چشم
- دوز و تعداد دفعات: همیشه دوز و تعداد دفعات استفاده از پماد را دقیقاً طبق دستور پزشک خود رعایت کنید.
- لنزهای تماسی: در طول درمان با پماد چشمی، معمولاً توصیه میشود از لنزهای تماسی استفاده نکنید. اگر پزشک اجازه استفاده داد، لنزها را قبل از اعمال پماد خارج نموده و حداقل ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پس از آن، دوباره استفاده نکنید.
- سایر داروهای چشمی: اگر همزمان از قطرهها و پمادهای چشمی دیگر استفاده میکنید، ابتدا قطرهها را بچکانید، حداقل ۱۰ دقیقه صبر کنید تا جذب شوند و سپس پماد را اعمال کنید. پماد به دلیل غلظت بیشتر، مانع جذب قطره میشود.
- عدم اشتراکگذاری: پماد چشمی یک داروی شخصی است و نباید آن را با دیگران به اشتراک بگذارید.
- شرایط نگهداری: پماد چشمی را در دمای اتاق، دور از نور مستقیم خورشید و یخزدگی نگهداری کنید. پس از باز کردن تیوب، معمولاً تا ۲۸ روز (یا طبق دستورالعمل روی بستهبندی) قابل استفاده است و پس از آن باید دور انداخته شود، حتی اگر هنوز تاریخ انقضای کلی آن نرسیده باشد.
- در صورت تداوم علائم: اگر علائم بهبود نیافت یا بدتر شد، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
پرسشهای متداول درباره روش استفاده از پماد چشم
- آیا بعد از استفاده از پماد چشم، تاری دید طبیعی است؟بله، تاری دید موقت بلافاصله پس از استفاده از پماد چشم کاملاً طبیعی است و به دلیل قوام غلیظ پماد است که روی سطح چشم پخش میشود. این تاری دید معمولاً به سرعت برطرف میشود.
- اگر نوک تیوب پماد با چشمم تماس پیدا کرد، چه باید بکنم؟اگر نوک تیوب با چشم یا هر سطح دیگری تماس پیدا کرد، تیوب ممکن است آلوده شده باشد. در این صورت، از آن تیوب استفاده نکنید و تیوب جدیدی را باز کنید. البته برای خود فرد و در طول یک دوره بیماری، استفاده از این پماد بلامانع است.
- پماد چشم را چند بار در روز باید استفاده کرد؟تعداد دفعات استفاده به نوع پماد و تشخیص پزشک بستگی دارد. همیشه دستورالعملهای روی بستهبندی یا توصیه پزشک خود را دقیقاً دنبال کنید. اما معمولا بین ۱ تا ۳ بار در روز است.
- آیا میتوانم همزمان از قطره و پماد چشم استفاده کنم؟بله، اما باید ترتیب خاصی را رعایت کنید. ابتدا قطرههای چشمی را بچکانید، حداقل ۱۰ دقیقه صبر کنید تا جذب شوند و سپس پماد چشم را استفاده کنید. این ترتیب به جذب بهتر هر دو دارو کمک میکند.
سخن پایانی
روش استفاده از پماد چشم به صورت صحیح، نه تنها به اثربخشی کامل دارو کمک میکند، بلکه از بروز عوارض ناخواسته و عفونتهای ثانویه نیز جلوگیری مینماید. با رعایت دقیق مراحل شستشوی دستها، اعمال صحیح پماد و پیروی از دستورالعملهای پزشک در مورد دوز و مدت زمان مصرف، میتوانید اطمینان حاصل کنید که چشمهای شما بهترین مراقبت ممکن را دریافت میکنند. سلامت بینایی شما ارزشمند است؛ بنابراین، همیشه در استفاده از داروهای چشمی دقت لازم را به کار ببرید و در صورت بروز هرگونه سوال یا نگرانی، با چشمپزشک یا داروساز خود مشورت کنید. از همراهی شما عزیزان صمیمانه سپاسگزاریم.
این مقاله توسط دکتر ماندانا احمدی بازبینی و صحت علمی آن تایید گردیده است.
