قطره ی سیکلوپنتولات یا سیکلوژیل
مقدمه
مردمک چشم، وظیفه کنترل میزان ورود نور به چشم را دارد. در برخی مواقع، برای انجام معاینات چشمی و تشخیص دقیقتر وضعیت چشم، چشم پزشک به گشاد کردن مردمک نیاز دارد. در این موارد، قطره‌های چشمی مورد استفاده قرار می‌گیرند که می‌توانند به طور موقت و گذرا مردمک را باز کنند. یکی از قطره‌های چشمی که برای گشاد کردن مردمک مورد استفاده قرار می گیرد، سیکلوپنتولات یا سیکلوژیل نام دارد. چنانچه علاقه مند به کسب اطلاعات در خصوص این قطره ی چشمی هستید، تا انتهای مطلب را مطالعه بفرمایید.
معرفی قطره سیکلوپنتولات
سیکلوپنتولات یا سیکلوژیل، دارویی است که با تأثیر بر عضلات مردمک، باعث گشاد شدن آن می‌شود. این دارو به منظور انجام معاینات چشمی مانند انکسارسنجی سیکلوپلژیک یا افتالموسکوپی کاربرد دارد. همچنین، در برخی موارد گلوکوم کاذب (افزایش فشار داخل چشم ناشی از علل دیگر غیر از گلوکوم) نیز ممکن است از سیکلوپنتولات استفاده شود. استفاده از سیکلوژیل معمولاً موقت و برای مدت کوتاهی است. این قطره می‌تواند باعث بزرگ شدن مردمک و تار شدن دید شود که این اثر معمولاً بین 24 تا 48 ساعت دوام دارد. لازم به تاکید است که استفاده از سیکلوپنتولات تنها باید با تجویز پزشک صورت گیرد و برای هر مورد خاص، پزشک معالج تعیین می‌کند که آیا استفاده از این قطره مناسب است یا خیر.
عملکرد و مکانیسم اثر
از قطره‌ی سیکلوپنتولات، به منظور ایجاد میدریاز (اتساع مردمک) و سیکلوپلژی (فلج عضله مژگانی چشم) قبل از معاینه چشم استفاده می‌شود. سیکلوژیل در دسته‌ای از داروها به نام میدریاتیک قرار دارد. این دارو با مسدود کردن گیرنده‌های خاصی که در چشم یافت می‌شوند، موجب فلج شدن کوتاه‌مدت عضلات چشم می گردد.
به عبارت دیگر سیکلوپنتولات یک آنتی کولینرژیک است که به عنوان یک مهارکننده‌ی موقت برای عضلات چشم عمل می‌کند. میدریاز (اتساع مردمک) که توسط سیکلوژیل ایجاد می‌شود، باعث افزایش قطر مردمک چشم می‌شود و در نتیجه درجریان معاینات چشمی، شرایط بهتری برای بررسی داخل چشم فراهم می‌کند.
روش استفاده از قطره سیکلوژیل
برای استفاده از این قطره و سایر قطره های چشمی، رعایت نکات زیر حائز اهمیت است:
- ابتدا دست های خود را به دقت با آب و صابون بشویید.
- سر را به عقب خم کرده و پلک پایین چشم را به سمت پایین کشیده و قطره را در فاصله ی ایجاد شده بچکانید.
- قطره چکان را به آرامی و به حداکثر فاصله‌ای که ممکن است به چشم نزدیک کنید، اما سر آن را لمس نکنید.
- انگشتان باقی مانده دست را روی صورت خود محکم کنید.
- پس از وارد شدن قطره به چشم، چند دقیقه چشمان خود را ببندید.
- اگر به دوز دوم این قطره یا سایر قطره های چشمی نیاز دارید، حداقل 5 تا 10 دقیقه صبر کنید.
- درپوش قطره را بدون لمس بسته و سفت نمایید.
جهت کسب اطلاعات کامل و جامع درباره ی روش صحیح قطره ریختن در چشم، به مقاله ی تخصصی در این زمینه مراجعه نمایید.
فواید و کاربردهای قطره سیکلوژیل
از مهمترین کاربردها و فواید قطره چشمی سیکلوپنتولات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمک به اتساع و گشاد شدن موقت مردمک جهت معاینه ی هرچه بهتر و دقیق تر چشم
- درمان برخی از حالت‌های یووئیت (تورم و التهاب چشم)
- کمک به درمان گلوکوم کاذب
- جلوگیری از تمرکز و انطباق چشم یا همان سیکلوپلژیک در معاینات چشمی
- کمک به تعیین شماره عینک دقیق کودکان زیر 7 سال
مضرات و عوارض سیکلوپنتولات
همانند هر داروی دیگری، استفاده از قطره چشمی سیکلوژیل نیز ممکن است با عوارض و مشکلاتی همراه باشد. شایع ترین عوارض این دارو عبارتند از:
- حساسیت به دارو
- افزایش فشار داخل چشم (در برخی انواع گلوکوم زاویه بسته)
- سوزش چشم
- فوتو‌فوبیا یا احساس ناراحتی در مواجهه با نور زیاد
- ایجاد تاری‌دید
- کانژنکتیویت
- کراتیت
- تحریک چشم
- خواب آلودگی
- تشنج
توصیه می کنیم پزشک خود را در جریان کامل داروهای مصرفی و حساسیت های دارویی خود قرار دهید تا احتمال این عوارض به صفر نزدیک شود. همچنین در صورت مواجه شدن با یک یا تعدادی از علائم ذکرشده، لازم است فورا موضوع را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
سوالات متداول
در ادامه جهت سهولت کار شما عزیزان، پرسش های متداول مراجعین در خصوص این قطره آورده شده است. چنانچه پرسش خود را در میان سوالات زیر نمی یابید، آن را در قسمت دیدگاه ها در انتهای صفحه مطرح نمایید. خانم دکتر ماندانا احمدی یکی از بهترین چشم پزشکان ایران، در اولین فرصت شخصا به پرسش های شما پاسخ خواهند داد.
1. کاربرد قطره چشم سیکلوپنتولات چیه؟
سیکلوپنتولات به منظور گشاد کردن مردمک استفاده می‌شود. این قطره بیشتر برای کودکان زیر 3 سال قبل از اپتومتری ریخته می شود تا معاینه با دقت بالا صورت پذیرد.
2. طول اثر سیکلوژیل چقدره؟
در حالت نرمال، طول اثر سیکلوپنتولات 1 روز می باشد.
3. سیکلوپنتولات چطور در گلوکوم استفاده می‌شه؟
در بیمارانی که گلوکوم کاذب دارند، افزایش فشار داخل چشم پس از استفاده از سیکلوپنتولات می‌تواند منجر به کاهش جریان خون شود. فشار داخل چشم بعد از تجویز سیکلوپنتولات در این بیماران باید مجدداً بررسی شود تا از آسیب بیشتر به سلول‌های گانگلیونی جلوگیری شود.
4. بهترین ساختار سیکلوپلژیک کدوم مورده؟
سیکلوپنتولات هیدروکلراید (1%) به عنوان داروی سیکلوپلژیک برای استفاده قبل از معاینه و در مطب برای کودکان توصیه می‌شود. استفاده از غلظت کمتر سیکلوپنتولات (0.2٪ تا 0.5٪) در نوزادان پیشنهاد می‌شود. تروپیکامید (0.5٪ یا 1٪) معمولاً برای سیکلوپلژی کافی در کودکان قوی نیست.
لازم به ذکر است که این دارو حتما باید با تجویز پزشک متخصص چشم استفاده گردد.
چند نکته ی مهم در خصوص قطره چشمی سیکلوپنتولات
در ادامه توجه شما را به چند نکته ی مهم در خصوص این داروی چشمی جلب می نماییم:
- توجه داشته باشید که برخی از داروها مانند کارباکول و پیلوکارپین ممکن است با سیکلوپنتولات تداخل داشته باشند. بنابراین حتما پزشک خود را در جریان کامل داروهای مصرفی خود قرار دهید.
- چنانچه مبتلا به گلوکوم هستید، حتما این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. احتمالاً پزشک به شما خواهد گفت که از سیکلوپنتولات استفاده نکنید. البته که یک پزشک باتجربه و حاذق قبل از تجویز این قطره، احتمال ابتلا به گلوکوم را بررسی خواهد نمود.
- اگر سندرم داون دارید لازم است به پزشک خود اطلاع دهید. چرا که این دارو در بیماران مبتلا به سندرم داون استفاده نمی شود. در کل توصیه می کنیم تمام موارد درمانی، بیماری های زمینه ای و حساسیت های دارویی و غذایی را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
- در زمان استفاده از سیکلوپنتولات، ممکن است دچار تاری دید شوید و بینایی مطلوبی نداشته باشید. بنابراین توصیه می‌شود در این مدت رانندگی نکنید.
- سعی کنید کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرید. همچنین در مواجهه با نور خورشید، از عینک آفتابی استفاده نمایید.
- سیکلوپنتولات چشمی حاوی بنزالکونیوم کلرید است که ممکن است توسط لنزهای تماسی نرم جذب شود. اگر از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، قبل از استفاده از سیکلوپنتولات چشمی آنها را بردارید.
- قطره ی Cyclopentolate را در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.
سخن پایانی
در این مقاله، به بررسی کامل و جامع قطره ی چشمی سیکلوژیل پرداختیم. همان طور که اشاره شد این قطره بیشتر برای گشادکردن مردمک چشم قبل از معاینه ی چشم پزشکی بخصوص در کودکان مورد استفاده قرار می گیرد. در برخی مواقع لازم است به کمک این قطره معاینه ی دقیق تری صورت پذیرد. امیدواریم مطالعه ی این مقاله برای شما مفید و کاربردی بوده باشد. منتظر ثبت نظرات و پرسش های شما در قسمت دیدگاه های انتهای مطلب هستیم. از اینکه تا انتهای مطلب ما را همراهی نمودید، صمیمانه از شما عزیزان سپاسگزاریم.
