عمل ترنس پی آر کی (Trans-PRK)
تاریخ آخرین آپدیت: 14ام اسفند 1402
مقدمه
عمل جراحی لیزری چشم به‌عنوان یک روش موثر جهت اصلاح وضعیت بینایی، در سال‌های اخیر بسیار پرطرفدار شده است. یکی از فناوری‌های جدید در این زمینه، عمل ترنس پی آر کی است که به‌عنوان یک جایگزین مناسب برای روش‌های قدیمی تر معرفی شده است. در این مقاله، ما به‌طور جامع به بررسی جزئیات فنی و عملکرد عمل جراحی Trans-PRK خواهیم پرداخت. همچنین، مزایا، معایب، مراقبت ها و سایر ابعاد این روش را بررسی می کنیم. بنابراین چنانچه علاقه مند به کسب اطلاعات در این زمینه هستید، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
عمل جراحی Trans-PRK چشم چیست؟
عمل جراحی Trans-PRK (Trans-Photorefractive Keratectomy) یک روش جراحی لیزری بر روی سطح قرنیه چشم است. این جراحی برای اصلاح وضعیت بینایی در افراد مبتلا به عیوب انکساری (نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، با استفاده از یک لیزر اگزایمر نوری، بافت قرنیه اصلاح می‌شود تا بهبود کیفیت بینایی حاصل گردد.
جراحی Trans PRK با استفاده از دو مرحله ی اصلی انجام می‌شود. در مرحله اول، لایه بیرونی قرنیه که به آن اپیتلیوم (epithelium) نیز گفته می‌شود، با استفاده از لیزر حذف می‌شود. سپس در مرحله دوم، با استفاده از لیزر اگزایمر، بافت قرنیه اصلاح و شکل آن تغییر پیدا می‌کند. لیزر در این مرحله با دقت و کنترل بالا، بافت قرنیه را در جهت اصلاح مشکلات بینایی، تغییر می‌دهد. به عبارت دیگر در عمل ترانس پی آر کی دو مرحله ی لیزری وجود دارد و هر دو با لیزر اگزایمر انجام می شود (برخلاف پی آرکی که در آن مرحله ی اول عمل دستی است).
مراحل انجام عمل جراحی ترانس پی آرکی
مراحل انجام این جراحی به شرح زیر است:
اندازه‌گیری و ارزیابی
در این مرحله، پزشک چشم پزشک اطلاعات جامعی درباره ی وضعیت چشم شما جمع آوری می‌کند. این شامل اندازه‌گیری تمامی پارامترهای بینایی شما، مانند شدت و نوع عیوب انکساری است. همچنین، قرنیه چشم بررسی می‌شود تا ضخامت و ویژگی‌های دیگر آن مورد ارزیابی قرار گیرد.
تهیه نقشه قرنیه (Corneal Mapping)
در این مرحله، با استفاده از تصاویر و ابزارهای پیشرفته، نقشه‌ای از قرنیه چشم شما تهیه می‌شود. این نقشه شامل اطلاعاتی درباره منحنی‌ها، ضخامت، شکل و دیگر ویژگی‌های قرنیه است که به پزشک در تنظیم لیزر کمک می‌کند. در این عمل نقشه ی لایه ی اپی تلیوم هم مهم است.
آماده‌سازی قرنیه
در این مرحله، اپیتلیوم (epithelium)یا همان لایه ی بیرونی قرنیه، با استفاده از لیزر یا برنامه ی جراحی لیزری خاصی حذف می‌شود. این کار به منظور دسترسی آسان‌تر به بافت قرنیه برای اصلاح شکلی آن انجام می‌شود.
استفاده از لیزر
در این مرحله، با استفاده از لیزر اگزایمر، بافت قرنیه شکل داده می‌شود. لیزر با دقت بالا و با توجه به نقشه قبلی که تهیه شده بود، شکل بافت قرنیه را تغییر می‌دهد. این عمل با دقت و کنترل بالایی انجام می‌شود تا اصلاح بینایی مطلوب حاصل شود.
استفاده از لنز پانسمان
پس از اتمام جراحی، جهت محافظت از قرنیه، یک لنز پانسمان ژله ای بی رنگ روی آن قرار داده می شود.
مراقبت های بعد از عمل
رعایت اصولی و منظم مراقبت های بعد از عمل سبب دستیابی به بهترین نتیجه ی ممکن از جراحی می گردد. این مراقبت ها شامل استفاده دقیق از قطره‌های چشمی، استفاده از عینک محافظ در طول روز، جلوگیری از تماس مستقیم با آب و استفاده از سایر دستورات محدود کننده فعالیت‌های خاص هستند. در ادامه ی مطلب به صورت کامل و جامع با مراقبت های بعد از این جراحی آشنا خواهید شد.
دوران نقاهت و بهبودی پس از عمل ترنس پی آر کی چه مدت طول می کشد؟
دوره نقاهت و بهبودی پس از جراحی ترانس پی آرکی ممکن است بین افراد مختلف، متفاوت باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد. اما به طور کلی، در روزهای نخستین پس از جراحی، بینایی شما کامل نیست و احساس خشکی چشم و حساسیت به نور را تجربه می کنید. در طی یک هفته اول پس از جراحی، معمولاً قرنیه شروع به بهبود می‌کند و بینایی آن نیز به تدریج بهبود می‌یابد.
همچنین در طول یک ماه اول پس از جراحی، بینایی شما بهبود مستمر خواهد یافت. با این حال، هنوز احتمال دارد احساس خشکی چشم و حساسیت به نور وجود داشته باشد اما این علائم به تدریج کاهش می‌یابند. به مرور زمان، بینایی شما بهبود خواهد یافت و علائم موقتی مانند خشکی چشم و حساسیت به نور کاملاً بهبود خواهد یافت. به طور کلی دوران نقاهت پس از عمل جراحی ترانس پی آرکی بسته به عوامل مختلف مانند شرایط بیمار، میزان تجربه و مهارت جراح، رعایت دقیق و اصولی مراقبت های بعد از عمل و … در افراد مختلف، متفاوت می باشد. اما معمولا دوره ی نقاهت و بهبودی پس از جراحی ترانس پی آرکی بین سه هفته تا دو ماه می باشد.
عمل ترانس پی آرکی چشم در چه مدت زمانی انجام می شود؟
مدت زمان انجام عمل ترانس پی آرکی نسبتاً کوتاه است و تنها در حدود 10 دقیقه برای هر چشم به طول می‌انجامد. با این حال، لازم به ذکر است که این تخمین‌ها بر اساس روش استاندارد ترانس پی آرکی می‌باشد و زمان دقیق جراحی ممکن است بین پزشکان و مراکز مختلف متفاوت باشد.
مزایای عمل ترانس پی آرکی چشم چیست؟
عمل Trans-PRK نسبت به روش‌های دیگر اصلاح بینایی دارای برخی مزایا است. در زیر، مزایای عمل ترانس پی آرکی را بررسی می‌کنیم:
عدم نیاز به برش قرنیه
در عمل ترانس پی آرکی، برخلاف روش لیزیک، هیچ برشی در قرنیه ایجاد نمی‌شود. به جای آن، با استفاده از لیزر Excimer، لایه بیرونی قرنیه برداشته می‌شود. این مزیت خطر عوارض مربوط به برش قرنیه را کاهش می‌دهد.
بازتابیدگی کمتر
روش ترانس پی آرکی باعث کاهش بازتابیدگی نور در مقایسه با روش‌های دیگر می‌شود. این به این معنی است که درخشش نور در شب و در مقابل منابع نوری مانند فلاش دوربین کمتر مشاهده می‌شود.
مناسب برای موارد خاص
این عمل برای برخی از بیماران مانند افرادی که قرنیه‌ی نازکی دارند و نمی‌توانند برش عمیقی در قرنیه خود داشته باشند، مناسب است.
زمان بهبود سریع
عمل ترانس پی آرکی معمولاً بهبود سریع‌تری نسبت به روش LASEK دارد.
عوارض و مضرات عمل ترانس پی آرکی چشم چیست؟
عمل ترنس پی آرکی ممکن است با برخی عوارض و مضرات همراه باشد. در زیر، این عوارض و مضرات را بررسی می‌کنیم:
درد و عدم راحتی
بعد از این عمل، ممکن است احساس درد، سوزش، خارش و حساسیت در چشم‌های خود را تجربه کنید. این علائم معمولاً در روزهای اول پس از جراحی بهبود می‌یابند. همچنین چشم پزشک ممکن است جهت کاهش این عوارض، داروهای ضد التهاب و ضد درد را تجویز نماید.
خشکی چشم
پس از عمل ترنس پی آر کی، برخی افراد ممکن است مشکل خشکی چشم را تجربه کنند. این مشکل ممکن است به دلیل کاهش ترشح اشک و تاثیر لیزر بر غده‌های اشکی رخ دهد. استفاده از قطره‌های مرطوب‌کننده چشم و تغییر در عادات مراقبت از چشم می‌تواند در کاهش خشکی چشم مفید باشد.
تاری دید
بعد از این عمل، احتمال تاری دید، ناواضحی و یا افزایش حساسیت نوری وجود دارد. این عوارض معمولاً در طول فرآیند بهبودی کاهش یافته و در عرض … هفته پس از جراحی به طور کامل برطرف می شوند.
عوارض نادر
احتمال ایجاد بعضی از عوارض نادر اما جدی مانند عفونت، التهاب قرنیه، تشدید درد، تغییرات بینایی، تشکیل اسکار و آسیب به قرنیه نیز وجود دارد. اغلب مدیریت مناسب و مراقبت‌های پزشکی مناسب می‌تواند سبب پیشگیری و یا درمان این عوارض گردد. در صورت مواجه شدن با هر یک از این عوارض، لازم است فورا پزشک خود را در جریان قرار دهید. در این صورت پزشک قادر است در سریع ترین زمان ممکن، بهترین تصمیم را بگیرد.
عمل ترانس پی آر کی برای چه افرادی مناسب است؟
عمل ترنس پی آر کی معمولاً برای افراد زیر مناسب است:
افراد با اختلالات بینایی
این جراحی برای اصلاح اختلالات بینایی مانند نزدیک بینی (میوپی)، دوربینی (هايپروپی) و آستیگماتیسم مناسب است.
افرادی که نمی‌توانند برش قرنیه داشته باشند
برخی از افراد به دلایلی مانند قرنیه‌ی نازک، پوسته‌ی قرنیه‌ی ضعیف یا مشکلات دیگر، قادر به اجرای روش‌های برش قرنیه مانند LASIK نیستند. در این موارد، عمل ترنس پی آر کی می‌تواند جایگزین مناسبی باشد.
افراد با آسیب قرنیه
در برخی از موارد، افراد ممکن است آسیبی در قرنیه خود داشته باشند که جراحی با برش قرنیه را غیرممکن یا مشکل‌دار کند. عمل ترنس پی آر کی می‌تواند برای این افراد یک گزینه مناسب باشد.
افرادی که نیاز به بازیابی سریع دارند
بازیابی بعد از عمل ترنس پی آرکی به طور کلی سریعتر از روش لازک است. این به معنی آن است که افراد ممکن است در مدت زمان کوتاهی به بینایی خوب خود بازگردند. این موضوع برای افرادی که نیاز به بازگشت سریع به فعالیت‌های روزمره و کاری دارند، مزیت به حساب می آید.
در نهایت مهم است که تصمصم نهایی در مورد انجام یا عدم انجام عمل ترنس پی آر کی را به یک چشم پزشک متخصص قرنیه و لیزیک که تجربه و مهارت کافی در زمینه ی انجام تمام انواع جراحی های برداشتن دائمی عینک (لیزیک، فمتولیزیک، لازک، پی آرکی، ترانس پی آرکی، جراحی کاشت لنز داخل چشمی ICL و …) داشته باشد، بسپارید. چرا که هر یک از جراحی های نامبرده شده برای افراد با شرایط خاصی مناسب ترین روش جراحی هستند.
مراقبت های بعد از عمل ترنس پی آر کی چشم
طبیعتا مراقبت‌های بعد از عمل Trans-PRK چشم از نظر چشم پزشکان مختلف تفاوت هایی دارد. در ادامه مراقبت های بعد از جراحی ترانس پی آر کی مطابق نظر یکی از بهترین جراحان لیزیک ایران یعنی دکتر ماندانا احمدی آورده شده است:
استفاده از قطره‌های چشمی
- قطره ی بتازونیت هر 8 ساعت یک مرتبه به مدت 7 روز
- قطره ی فلوکورت از روز هشتم هر 12 ساعت یک مرتبه به مدت 20 روز
- قطره ی کلرامفنیکل یا لووفلوکساسین هر 4 ساعت یک مرتبه به مدت 5 روز
- قطره ی اشک مصنوعی هر 2 ساعت یک مرتبه به مدت 3 روز و سپس هر 4 ساعت یک مرتبه به مدت 20 روز
استفاده از عینک محافظ
به مدت 3 روز پس از عمل از عینک محافظ یا عینک آفتابی با پوشش UV استفاده کنید. این عینک‌ها می‌توانند چشم‌های شما را در مقابل نور خورشید محافظت کرده و احتمال تحریک قرنیه را کاهش دهند. عینک در کلینیک یا بیمارستانی که جراحی می کنید، به شما تحویل داده می شود.
جلوگیری از برخورد آب با چشم‌ها
به مدت 3 روز پس از جراحی باید از برخورد آب با چشم‌ها پرهیز کنید. این اقدامات می‌توانند خطر عفونت و تحریک قرنیه را کاهش دهند.
رعایت رژیم غذایی سالم
مصرف غذاهای غنی از ویتامین و مواد مغذی می‌تواند در بهبود سریعتر و کسب بهترین نتیجه از عمل کمک کند. سعی کنید در این مدت از میوه‌ها، سبزیجات، ماهی و مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان بیشتر استفاده کنید.
کاهش مصرف سیگار
بعد از کلیه ی اعمال جراحی ریفرکتیو از جمله جراحی ترانس پی آر کی، مصرف سیگار خود را به حداقل برسانید.
عمل ترانس پی آرکی چشم با چه نوع بیهوشی صورت می پذیرد؟
عمل ترانس پی آرکی (Trans-PRK) معمولاً با استفاده از بیهوشی موضعی صورت می‌پذیرد. قبل از شروع این عمل، تیم جراحی در هر چشم دو یا سه مرتبه با فاصله ی حدود 3 دقیقه ای قطره ی بی حسی چشم می ریزند. بدین ترتیب بیمار بدون کوچکترین دردی، عمل جراحی آرامش بخشی را تجربه می کند. به علاوه از عوارض داروهای بیهوشی و خطرات بیهوشی کامل نیز در امان خواهد بود.
آیا عمل ترانس پی آرکی چشم نیاز به بستری شدن دارد؟
خیر. عمل ترانس پی آرکی معمولاً به صورت روزانه انجام می‌شود و نیازی به بستری شدن ندارد.
سوالات متداول درباره ی ترانس پی آرکی
آیا ترانس پی آرکی دردناک هست؟
خیر. در خصوص جراحی ترانس پی آرکی با قاطعیت می توان گفت حین عمل هیچ گونه دردی نخواهید داشت.
تفاوت پی آرکی با ترانس پی آر کی در چیه؟
تفاوت اصلی بین پی آر کی (PRK) و ترانس پی آرکی (Trans-PRK) در روش آماده‌سازی سطح قرنیه قبل از استفاده از لیزر اگزایمر برای اصلاح بینایی است. در هر دو روش، بافت قرنیه به منظور اصلاح مشکلات بینایی تغییر می‌کند، اما روش آماده‌سازی قرنیه متفاوت است. در روش پی آرکی، قبل از استفاده از لیزر اگزایمر، یک لایه نازک از سطح قرنیه به نام اپیتلیوم (epithelium) برداشته می‌شود. سپس لیزر برای اصلاح شکل قرنیه استفاده می‌شود. این لایه اپیتلیوم پس از عمل به طور طبیعی تجدید می‌شود. اما در روش ترانس پی آرکی، به جای برداشتن لایه اپیتلیوم، با استفاده از لیزر اگزایمر، بافت سطحی قرنیه بدون نیاز به برش از بین می‌رود.
در حقیقت اپی تلیوم نیز با لیزر برداشته می شود. به عبارت دیگر عمل ترانس پی آرکی با استفاده از لیزر اگزایمر در دو مرحله انجام می شود اما مرحله ی اول عمل پی آر کی به صورت دستی انجام می گیرد. در مجموع، ترانس پی آرکی یک نسخه از روش پی آرکی است که بدون برداشت دستی لایه اپیتلیوم بر روی سطح قرنیه استفاده می‌شود. این روش ممکن است برای برخی بیماران مناسب‌تر باشد. اما نیازمند تجزیه و تحلیل دقیق توسط پزشک چشم‌پزشک است تا ببیند کدام روش برای شما مناسب‌تر است. بنابراین، مهم است که با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی مختلف صحبت کنید و توصیه‌های او را در نظر بگیرید.
یک نکته ی مهم در مورد Trans PRK
یک نکته ی مهم در خصوص ترانس پی آرکی این است که تکنیک ترنس پی آرکی فقط در دستگاه های جدید لیزر وجود دارد و یکی از روش های مدرن تر و بروزتر جراحی است. بنابراین بسیاری از مراکز امکانات انجام این عمل را ندارند. خوشبختانه در کلینیکی که دکتر ماندانا احمدی عمل می کنند، جدیدترین دستگاه لیزر با تمام برنامه های لیزری از جمله ترانس پی آرکی موجود می باشد.
سخن پایانی
همان طور که اشاره شد، عمل جراحی ترانس پی آرکی یک روش لیزری برداشتن دائمی عینک است که به عنوان جایگزینی برای پی آر کی مورد استفاده قرار می گیرد. در ترانس پی آرکی، لایه اپیتلیوم قرنیه حفظ می‌شود و نیازی به تجدید آن پس از عمل وجود ندارد. این روش ممکن است برای برخی بیماران مناسب‌تر باشد و مزایایی مانند سرعت بهبودی بیشتر، راحتی بیمار در طول دوره ی نقاهت و … داشته باشد.
در نهایت توصیه می شود جهت انجام جراحی های اصلاح عیوب انکساری مانند فمتولیزیک، لازک، سوپراکور، ترانس پی آرکی، پی آرکی، آی سی ال و … حتما با یک جراح متخصص قرنیه که تجربه ی انجام موفقیت آمیز تمام انواع این جراحی ها را داشته باشد، مشورت کنید. امیدواریم با مطالعه ی این مطلب اطلاعات کافی در زمینه ی ترانس پی آرکی را به دست آورده باشید. شما می توانید نظرات، انتقادات و پرسش های تکمیلی خود را در قسمت دیدگاه ها در انتهای صفحه با ما به اشتراک بگذارید. از همراهی شما عزیزان صمیمانه سپاسگزاریم.
