قطره چشم بریمونیدین (بریموگان) چیست؟
آخرین بهروزرسانی: ۲ آبان ۱۴۰۴
قطره چشم بریمونیدین که اغلب با نام تجاری بریموگان (Brimogan) شناخته میشود، یک داروی مؤثر برای کاهش فشار داخل چشم (IOP) در بیماران مبتلا به گلوکوم با زاویه باز و هایپرتنشن چشمی است. این دارو متعلق به دستهای از داروها به نام آگونیستهای آلفا-۲ آدرنرژیک است که هم با کاهش تولید مایع زلالیه و هم با افزایش خروج آن، به کنترل فشار چشم کمک میکند.
بریمونیدین چگونه عمل میکند؟
بریمونیدین دو مکانیسم اصلی برای کاهش فشار داخل چشم دارد:
خداحافظی با عینک در یک روز!
با جدیدترین دستگاههای لیزیک در سال 2025، دیدی شفاف و کامل را تجربه کنید.
دریافت مشاوره رایگان- کاهش تولید مایع زلالیه: این دارو تولید مایع شفاف درون چشم را کاهش میدهد.
- افزایش خروج مایع زلالیه: بریمونیدین همچنین مسیر خروج مایع زلالیه را بهبود میبخشد، هرچند این اثر کمتر از کاهش تولید مایع است.
این دو مکانیسم با هم، به طور مؤثری فشار داخل چشم را کنترل کرده و از آسیب به عصب بینایی جلوگیری میکنند.
موارد مصرف قطره چشم بریمونیدین
قطره چشم بریمونیدین (بریموگان) معمولا در موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
- گلوکوم با زاویه باز: اصلیترین کاربرد این قطره در درمان این نوع شایع گلوکوم است.
- هایپرتنشن چشمی: برای کاهش فشار چشم در افرادی که فشار بالایی دارند اما هنوز آسیبی به عصب بینایی وارد نشده است.
- به عنوان درمان مکمل: اغلب همراه با سایر داروهای کاهنده فشار چشم برای دستیابی به کنترل بهتر فشار تجویز میشود.
نحوه صحیح استفاده از قطره چشم بریمونیدین
استفاده صحیح از قطره چشمی برای اثربخشی و به حداقل رساندن عوارض اهمیت دارد. همیشه دستورالعملهای پزشک و بروشور دارو را دنبال کنید. معمولاً بریمونیدین دو یا سه بار در روز در چشم مبتلا چکانده میشود. جهت استفاده اصولی از قطره چشم بریمونیدین (تراواتان) نکات زیر را رعایت نمایید:
- شستن دستها: قبل از استفاده، دستهایتان را کاملاً بشویید.
- آمادهسازی: سرتان را کمی به عقب خم کنید یا دراز بکشید.
- کشیدن پلک: پلک پایین را به آرامی به سمت پایین بکشید تا یک پاکت کوچک ایجاد شود.
- چکاندن قطره: بطری را به آرامی فشار دهید تا یک قطره در پاکت ایجاد شده بریزد. نوک قطرهچکان نباید با چشم یا پلک تماس پیدا کند.
- بستن چشم: چشم خود را به آرامی برای ۱ تا ۲ دقیقه ببندید تا دارو به خوبی پخش شود.
- فشار بر مجرای اشکی: برای جلوگیری از جذب بیش از حد دارو در بدن و کاهش عوارض جانبی سیستمیک، میتوانید گوشه داخلی چشم (نزدیک به بینی) را برای ۱ تا ۲ دقیقه به آرامی فشار دهید.
نکات مهم:
- اگر از لنزهای تماسی استفاده میکنید، قبل از چکاندن قطره، آنها را خارج کرده و حداقل ۱۵ دقیقه پس از استفاده، دوباره بگذارید.
- در صورت استفاده از چندین قطره چشمی، حداقل ۵ دقیقه بین هر قطره فاصله بگذارید.
عوارض جانبی احتمالی قطره چشم بریمونیدین
بریمونیدین معمولاً به خوبی تحمل میشود، اما ممکن است برخی عوارض جانبی را به همراه داشته باشد:
عوارض چشمی شایع:
- خشکی دهان.
- سوزش یا گزش موقت پس از چکاندن قطره.
- قرمزی و خارش چشم (واکنش آلرژیک موضعی).
- تاری دید موقت.
- خوابآلودگی یا خستگی.
عوارض جانبی سیستمیک (نادر اما مهم):
- کاهش فشار خون.
- سرگیجه یا سبکی سر.
- افزایش ضربان قلب (تاکیکاردی) یا نامنظمی ضربان قلب (آریتمی).
- واکنشهای آلرژیک شدیدتر.
- خوابآلودگی شدید در کودکان: مصرف بریمونیدین در نوزادان و کودکان خردسال به دلیل خطر بالای خوابآلودگی، کاهش ضربان قلب و کاهش تنفس ممنوع است و باید با احتیاط فراوان و تحت نظارت پزشک در کودکان بزرگتر انجام شود.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی شدید یا نگرانکننده، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید.
موارد منع مصرف و احتیاط
- کودکان زیر ۲ سال: به دلیل خطر بالای عوارض جانبی سیستمیک جدی.
- حساسیت به بریمونیدین یا هر یک از اجزای آن.
- مصرف همزمان با داروهای مونوآمین اکسیداز (MAOIs).
- بیماران با بیماریهای قلبی عروقی شدید (مانند نارسایی قلبی، فشار خون پایین).
- افراد مبتلا به افسردگی شدید.
- افراد دارای مشکلات گردش خون مغزی یا کرونری.
در دوران بارداری و شیردهی، تنها در صورت لزوم و با تشخیص و نظارت پزشک باید مصرف شود.
پرسشهای متداول درباره قطره چشم بریمونیدین
1. قطره چشم بریمونیدین (بریموگان) برای چه بیماریهایی استفاده میشود؟
این قطره عمدتاً برای درمان گلوکوم با زاویه باز و هایپرتنشن چشمی تجویز میشود تا فشار داخل چشم را کاهش دهد.
2. بریمونیدین چگونه فشار چشم را کاهش میدهد؟
قطره بریموگان با کاهش تولید مایع زلالیه و افزایش خروج آن از چشم، به کنترل فشار داخل چشم کمک میکند.
3. آیا قطره بریموگان میتواند باعث خوابآلودگی شود؟
بله، خوابآلودگی و خستگی از عوارض جانبی شایع بریمونیدین هستند. رانندگی یا کار با ماشینآلات سنگین پس از مصرف این قطره باید با احتیاط انجام شود.
4. آیا مصرف بریمونیدین در کودکان مجاز است؟
خیر، مصرف آن در کودکان زیر ۲ سال ممنوع است و در کودکان بزرگتر نیز باید با احتیاط فراوان و تحت نظارت پزشک صورت گیرد، به دلیل خطر بالای عوارض جانبی جدی.
خداحافظی با عینک در یک روز!
با جدیدترین دستگاههای لیزیک در سال 2025، دیدی شفاف و کامل را تجربه کنید.
دریافت مشاوره رایگان5. اگر یک دوز را فراموش کردم، چه باید بکنم؟
به محض یادآوری، دوز فراموش شده را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به زمان دوز بعدی است، دوز فراموش شده را رها کرده و طبق برنامه عادی خود ادامه دهید. هرگز دوز را دو برابر نکنید.
نتیجهگیری
قطره چشم بریمونیدین یک انتخاب مهم در مدیریت فشار داخل چشم و حفظ بینایی در بیماران گلوکوم است. آگاهی از نحوه صحیح مصرف، عوارض جانبی و موارد احتیاط برای استفاده ایمن و مؤثر از این دارو ضروری است. همیشه در مورد وضعیت خود و داروهای مصرفی با پزشکتان مشورت نمایید. از همراهی شما عزیزان صمیمانه سپاسگزاریم.
این مقاله توسط دکتر ماندانا احمدی بازبینی و صحت علمی آن تایید گردیده است.
